Het ATP-gevoelige kaliumkanaal: functie en de mogelijkheden van farmacologische beïnvloeding

Inleiding

In 1983 beschreef Noma als eerste een groep ionenkanalen in de celmembraan van hartcellen die selectief doorgankelijk zijn voor kaliumionen en reageren op het adenosine-trifosfaat (ATP)-gehalte in de cel.1 Veranderingen in het cellulaire metabolisme kunnen via deze ATP-gevoelige kaliumkanalen (KATP-kanalen) direct gekoppeld worden aan verandering van de membraanpotentiaal. Noma zag zelf al direct het belang van deze koppeling voor het functioneren van (myocard)cellen onder pathofysiologische condities.1 Inmiddels zijn deze ionenkanalen ook – functioneel – aangetoond in vele andere orgaansystemen, onder andere in gladde spiercellen in bloedvaten en bronchi en in de ?-cellen van het pancreas. Later werd duidelijk dat de aanwezigheid van deze groep kanalen ook een belangrijke fysiologische rol speelt in diverse orgaansystemen.

Het werkingsmechanisme van een aantal bestaande geneesmiddelen kan worden verklaard in termen van modulatie van het KATP-kanaal (zie hierna). Ook werden nieuwe modulerende middelen gesynthetiseerd met potentieel gunstige effecten op verschillende orgaansystemen, zodat…