Herfstrituelen

Blaadjes op het spoor, gekwetste kinderzielen door het Sinterklaasjournaal en rumoer over de griepprik. Elke herfst is het raak. Het patroon van de discussie in de media over de griepprik, want aan die andere twee herfstverschijnselen kleven nu eenmaal geen wetenschappelijke feiten en daar hebben we het hier dus niet over, is altijd hetzelfde. Zo rond oktober, november is er een tv-uitzending (vorig jaar Zembla) of een artikel in een of ander tijdschrift. Dit jaar begon het rumoer in het Geneesmiddelenbulletin. Na een aanloop van een week, het duurde even voordat het bulletin door de media was opgepakt, ontstond er ook nu weer een voorspelbaar debat tussen voorstanders en twijfelaars. Ingezonden brieven in alle kranten, opnieuw uitzendingen zoals Radar en debatten in talkshows. De argumenten pro en contra zijn al jaren hetzelfde en de deelnemers wisselen ook maar weinig.

Elk jaar denken we in de redactie na of we mee moeten doen mocht zo’n debat zich opnieuw ontwikkelen. Het NTvG heeft immers ook een maatschappelijke taak om een podium voor debat te zijn. We hebben besloten om de griepprik maar even voorbij te laten gaan, ook toen we de afgelopen weken vragen kregen om een duidelijk standpunt in te nemen. Er valt weinig echt nieuws te melden, het debat komt geen stap verder en het gaat ook nauwelijks meer om de blote wetenschappelijke feiten, maar om de verschillende interpretaties van die schaarse feiten. Waarbij dit jaar de discussie naar ons idee zelfs de trekjes van een debat tussen Amerikaanse presidentskandidaten gaat vertonen.

Bij de griepprik is het eigenlijk nooit over de inhoud gegaan. Het effect op de sterfte was bij de invoering, halverwege de jaren negentig, nauwelijks een argument. Het succes van het massaal invoeren van de griepvaccinatie door huisartsen was min of meer een toevallige samenloop van omstandigheden: er was geld, er waren belangen van beroepsverenigingen om praktijkondersteuning uit te bouwen, en na een jaar zagen aanvankelijk onwillige huisartsen dat ze betrekkelijk makkelijk extra inkomsten verwierven. Het enthousiasme had maar weinig te maken met de overtuiging dat het allemaal heel nuttig was.

Een wetenschappelijk tijdschrift als het onze moet feiten brengen en discussie laten voeren, maar als feiten en argumenten jaar in jaar uit niet veranderen is het een verstandige beslissing om niet met herfstrituelen mee te doen en te wachten op nieuwe argumenten.