Gunstig effect van uit het bloed geïsoleerde hematopoëtische stamcellen op het hematologisch herstel na hooggedoseerde chemotherapie

– Peripheral blood stem cells can reconstitute bone marrow function after high-dose chemo-radiotherapy. We describe 17 patients treated with a three-day course of chemotherapy consisting of cyclophosphamide or ifosfamide and etoposide (malignant lymphoma and germ cell tumor) or a one-day course of 5-fluorouracil, epidoxorubicin and cyclophosphamide (breast cancer), followed by the administration of recombinant human granulocyte colony-stimulating factor (G-CSF).

Maximum numbers of peripheral blood stem cells were recruited on day 9-10 of the G-CSF administration with 0.1 x 10⁹l CD34 cells (median; range 0-0.36). The total number of peripheral stem cells harvested with two-three leukaphereses was 40 x 10⁴kg CFU-GM (4-257) or 8 x 10⁶kg CD34 cells (1-39).

Ten patients with malignant lymphoma or solid tumours received high-dose chemotherapy followed by bone marrow and peripheral stem cell infusion (n = 7) or peripheral stem cell infusion alone (n = 3). The recovery of granulocytes, platelets and reticulocytes after peripheral stem cell infusion, in addition to or instead of bone marrow, was markedly accelerated compared with the infusion of BM alone. The accelerated haemopoietic recovery was associated with a reduction in platelet and red blood cell transfusion, reduction in fever periods and earlier discharge from hospital. Peripheral stem cell transplantation may become an important alternative to autologous bone marrow transplantation. This transplantation technique may also allow application of multiple-cycle intensive chemotherapy.

Samenvatting

Perifere bloedstamcellen zijn in staat om volledig beenmergherstel te bewerkstelligen na hoge dosis chemo- en (of) radiotherapie. Met behulp van relatief lichte chemotherapie in combinatie met de hematopoëtische groeifactor G-CSF, was het mogelijk bij 15 van 17 patiënten met een solide of hematologische maligniteit een sterke toename van het aantal hematopoëtische stamcellen in het perifere bloed te bewerkstelligen. Het maximale aantal perifere stamcellen (CD34-cellen) werd gemobiliseerd op dag 9-10 van de G-CSF-toediening (mediaan 0,1 x 10⁹l). Het totale aantal perifere stamcellen geoogst met 2-3 leukoferesen bij deze 15 patiënten bedroeg 40 x 10⁴kg (uitersten: 4-257) kolonievormende cellen (CFU-GM) of 8 x 10⁶kg (1-39) CD34-cellen. Uit het perifere bloed werd een 6 x zo hoge concentratie aan hematopoëtische stamcellen geoogst als bij een beenmergafname. Tien patiënten ondergingen perifere-stamceltransplantatie, van wie 7 eveneens een beenmerginfusie kregen. Een transplantatie verricht met perifere stamcellen resulteerde in een aanzienlijk sneller hematologisch herstel van de aantallen granulocyten, trombocyten en reticulocyten, vergeleken met een transplantatie met beenmerg alleen. Dit snelle hematologische herstel resulteerde in een aanzienlijke daling van het aantal bloed- en bloedplaatjestransfusies, het aantal dagen koorts en de duur van de ziekenhuisopname. Perifere-stamceltransplantatie is een nieuwe transplantatiemethode die het toepassen van hooggedoseerde en ablatieve chemo- en radiotherapie aanzienlijk vereenvoudigt, en daarom grote toepassingsmogelijkheden heeft. De verwachting is dat met name voor maligne lymfomen en solide tumoren autologe perifere-stamceltransplantatie een veiliger en kosten besparend alternatief zal worden voor autologe beenmergtransplantatie.