Groot-Brittannië mikt op rookvrije generatie

In nieuw tabaksbeleid stelt de Britse regering concrete doelen om de eerste rookvrije generatie van het land te verwezenlijken. In 2022 moet het aantal 15-jarigen dat rookt zijn teruggebracht van 8 naar 3%, het aantal volwassen rokers van 15,5 naar minder dan 12%. Met het plan verstevigt het land de positie als een van de wereldwijde koplopers op het gebied van tabaksontmoediging.

Vorig jaar omarmde de Britten als eerste van Europa ‘plain packaging’, de neutrale, merkloze sigarettenverpakkingen. Met het huidige plan scherpt de overheid het ambitieniveau verder aan, daarmee gehoor gevend aan de meer dan duizend artsen en andere zorgverleners die de regering in januari per brief opriepen tot een nieuw tabaksbeleid waarin de ongelijkheid tussen bevolkingsgroepen wordt aangepakt. Het nieuwe beleid richt zich dan ook op het verkleinen van de sociaal-economische gezondheidsverschillen en geeft patiënten met een psychische aandoening, van wie 40% rookt, voortaan dezelfde aandacht als andere patiëntgroepen. Onderzoek naar rookvervangers als e-sigaretten wordt geïntensiveerd.

Het Britse succes is in belangrijke mate te danken aan de sterk regisserende rol van de centrale overheid. In het nieuwe plan is ook een grotere rol weggelegd voor overheden en maatschappelijke partijen op lokaal niveau. Volgens Marc Willemsen, hoogleraar Tabaksontmoediging aan de Universiteit van Maastricht, heeft Engeland binnen Europa de beste infrastructuur om te stoppen met roken. ‘In Nederland wordt de tabaksontmoediging nog te veel overgelaten aan de markt.’ In ons land zet de Alliantie Nederland Rookvrij, een maatschappelijk initiatief van het KWF, het Longfonds en de Hartstichting, zich sinds 2015 in voor het realiseren van een rookvrije generatie.

Willemsen bewondert de aanpak van de Britse overheid, die zich kenmerkt door ‘duidelijke doelstellingen en een helder ambitieniveau’. Waar de Nederlandse overheid zich veelal aansluit bij initiatieven van onderaf, is de Engelse regering coördinator. ‘Op dat vlak kunnen we leren van de Engelsen’, stelt Willemsen. Hij hoopt dan ook dat de nieuwe regering met tabaksbeleid komt dat qua doestellingen en ambitie aansluit bij de maatschappelijke initiatieven.