Griepvaccinatie als vakantiegeld

Elk jaar boor ik mijn huisarts 10 euro door zijn neus, omdat ik mijn griepprik niet kom halen. Aardige man, maar ik hoef niet bij te dragen aan zijn vakantiegeld. Als u in loondienst bent, heeft u deze maand uw vakantiegeld gehad. Huisartsen reserveren dat geld als het ware in juni als ze hun griepvaccinaties bestellen. Die delen ze dan in de herfst uit aan gezonde zestigplussers en mensen in risicogroepen in vaak reuze gezellige priksessies.

Eén zo’n vaccinatie levert 1,5 euro meer op dan een ingewikkeld consult. De prik is routine en kost inclusief voorbereiden en administratieve afhandeling niet veel meer dan 2-3 minuten. Elke huisarts verdient op zo’n prikmiddag dus simpel zijn wintersportvakantie bij elkaar. Dat was destijds ook precies de motivatie om de griepvaccinatie bij de huisarts te laten, toen die eenmaal was ingevoerd. Inhoudelijk was er destijds geen enkel steekhoudend argument. Als u dat niet gelooft, moet u onze oude artikelen daar nog maar eens op nalezen (A9189 en A9191). Ook na al die jaren blijken de inhoudelijke argumenten om te vaccineren flinterdun. Van de 14 griepseizoenen hadden er 9 een mismatch van de circulerende influenzastammen met het vaccin (D1648). In de slecht gematchte seizoenen is de effectiviteit van het vaccin slechts 20%. Zelfs in de zeer spaarzame winters waarin de vaccinmakers het in hun kristallen bol goed hadden gezien, was de effectiviteit nog maar 40%. Optimisten roepen dan natuurlijk dat er op populatieniveau toch behoorlijk wat griep voorkómen is, maar ze vergeten dat het glas niet eens hálfvol is. Als de bof- of mazelenvaccinatie zo slecht zou werken, hadden die hardroepende anti-vaxxers gelijk gehad, maar dan hadden we ook allang iets beters bedacht.

Huisartsen vinden wel dat oncologen eindeloos doorbehandelen en met lage kansen toch dure behandelingen starten, maar ze zijn zelf geen haar beter. Ze hebben zich laten verleiden tot het invoeren van een weinig effectieve preventieve maatregel. Het gewin gaat boven de principes. En ik zal het maar eerlijk zeggen, ook ik nodig nog steeds mensen uit en ook ik verdien in die middag aanzienlijk meer dan normaal. Maar schaam me er wel voor.

Hoe anders was dat bij de invoering van de inenting (variolatie) tegen pokken in de 18e eeuw? Er overleden toen heel wat meer mensen aan de pokken dan aan de griep nu en als je het overleefde, zag je er niet uit. Een mooie prinses, een hofarts en een dominee waren er voor nodig om Nederland aan de pokkeninenting te krijgen (D1111). Maar misschien is iemand van koninklijke bloede voor het afschaffen van de griepprik niet nodig. Ambtenaren hebben het afschaffen van de ‘griepsubsidie’ op een lijstje met besparingen gezet. Dat lijstje speelt een flinke rol bij de kabinetsformatie.