Hoe sterk is het bewijs uit longitudinale studies voor negatieve effecten?

Gezondheidseffecten van veel zitten tijdens de jeugd*

Onderzoek
Evi van Ekris
Teatske M. Altenburg
Eline E. Vos
Mai J. M. Chinapaw
Citeer dit artikel als
Ned Tijdschr Geneeskd. 2016;160:D805
Abstract

Samenvatting

Doel

Het samenvatten van de longitudinale studies naar de relatie tussen zitgedrag tijdens de jeugd en biomedische gezondheidsindicatoren, voor algeheel zitgedrag en uitgesplitst naar type zitgedrag.

Opzet

Systematische review en meta-analyse.

Methode

PubMed, EMBASE, PsycINFO en Cochrane Library werden systematisch doorzocht tot januari 2015. De methodologische kwaliteit van de geïncludeerde studies werd beoordeeld en hierop werd een ‘best evidence synthesis’ toegepast. We includeerden 109 studies, waarvan 19 van hoge kwaliteit. We analyseerden het verband tussen enerzijds zitgedrag (tv-kijken, computergebruik en gametijd, totale beeldschermtijd en objectief gemeten totale zittijd) en anderzijds gezondheidsindicatoren. Voor elk verband beoordeelden wij de sterkte van het bewijs.

Resultaten

Er was matig tot sterk bewijs voor een prospectieve relatie tussen algeheel zitgedrag en een aantal antropometrische indicatoren (overgewicht en obesitas, gewicht-naar-lengte), HDL-cholesterolwaarde en aerobe fitheid. Voor een relatie met andere gezondheidsindicatoren was geen overtuigend bewijs; dit was te wijten aan inconsistente of niet-significante bevindingen. Het bewijs varieerde per type zitgedrag. Er was bijvoorbeeld sterk bewijs voor een relatie van tv-kijken met overgewicht en obesitas, matig bewijs voor zo’n relatie met beeldschermgebruik, maar geen bewijs voor een verband tussen overgewicht en totale zittijd. De meta-analyse wees uit dat 1 uur per dag extra tv-kijken of computergebruik statistisch niet-significant gerelateerd was aan een hogere BMI tijdens follow-up.

Conclusie

Het wetenschappelijke bewijs voor een prospectieve relatie van zitgedrag tijdens de jeugd met biomedische gezondheidsindicatoren is over het algemeen niet overtuigend.

Auteursinformatie

*Dit is een bewerking van een artikel dat eerder werd gepubliceerd in Obesity Reviews (3 juni 2016; epub) met als titel ‘An evidence-update on the prospective relationship between childhood sedentary behaviour and biomedical health indicators: a systematic review and meta-analysis’. Afgedrukt met toestemming.

Vrije Universiteit medisch centrum, afd. Sociale Geneeskunde, Amsterdam.

E. van Ekris, MSc, gezondheidswetenschapper; dr. T.M. Altenburg, bewegingswetenschapper; E.E. Vos, MSc, politicoloog; prof.dr. M.J.M. Chinapaw, bewegingswetenschapper en epidemioloog.

Contact prof.dr. M.J.M. Chinapaw (m.chinapaw@vumc.nl)

Belangenverstrengeling

Belangenconflict en financiële ondersteuning: ICMJE-formulieren met de belangenverklaring van de auteurs zijn online beschikbaar bij dit artikel.

Auteur Belangenverstrengeling
Evi van Ekris ICMJE-formulier
Teatske M. Altenburg ICMJE-formulier
Eline E. Vos ICMJE-formulier
Mai J. M. Chinapaw ICMJE-formulier
Heb je nog vragen na het lezen van dit artikel?
Check onze AI-tool en verbaas je over de antwoorden.
ASK NTVG

Ook interessant

Reacties