De weg naar de klinische praktijk

Genetische therapie met CRISPR-Cas

Illustratie: Een DNA string die doorgeknipt wordt
Philip R. Jansen
Mieke van Haelst
Rob M.F. Wolthuis
Citeer dit artikel als
Ned Tijdschr Geneeskd. 2024;168:D8247
Abstract

Het duurt niet lang meer voordat we erfelijke ziekten kunnen behandelen door de DNA-fout te corrigeren. Nu al komen patiënten met vragen hierover bij hun zorgverlener. Zorg daarom dat je op de hoogte bent.

Samenvatting

CRISPR-Cas is een revolutionaire methode om DNA aan te passen. Dankzij de effectiviteit en nauwkeurigheid van CRISPR-Cas is ‘genetische therapie’ voor diverse aandoeningen in beeld gekomen. Met CRISPR-Cas kunnen bij bepaalde genetische aandoeningen ziekteveroorzakende DNA-varianten gecorrigeerd worden. Vanwege de media-aandacht voor deze techniek verwachten patiënten dat hun zorgverleners goed op de hoogte zijn van de behandelmogelijkheden die CRISPR-Cas kan bieden. Er zijn echter belangrijke barrières die de klinische implementatie bemoeilijken. Zo zijn er vraagstukken op het vlak van de veiligheid, effectiviteit en ethische verantwoording. Duidelijke communicatie over de mogelijkheden en beperkingen naar patiënten met een genetische aandoening is hierbij essentieel. Genetici, medische centra en regelgevers staan nu voor de taak de vertaalslag van CRISPR-Cas-techniek naar de klinische praktijk op een effectieve en ethische wijze te realiseren.

Auteursinformatie

Amsterdam UMC, Amsterdam. Afd. Humane Genetica, sectie Klinische Genentica en Emma Center for Personalized Medicine: dr. P.R. Jansen en dr. M. van Haelst, klinisch genetici (tevens: afd. Algemene Pediatrie). Cancer Center Amsterdam, afd. Humane Genetica, sectie Oncogenetica en CRISPR Expertise Centrum, Amsterdam: dr. R.M.F. Wolthuis, moleculair bioloog.

Contact R.M.F. Wolthuis (r.wolthuis@amsterdamumc.nl)

Belangenverstrengeling

Belangenconflict en financiële ondersteuning: er zijn mogelijke belangen gemeld bij dit artikel. ICMJE-formulieren met de belangenverklaring van de auteurs zijn online beschikbaar bij dit artikel.

Verantwoording

Dr. Rodrigo Leite d’Oliveira, manager van het Amsterdam UMC CRISPR Center, is betrokken bij de CRISPR expert clinic en gaf commentaar op dit manuscript. Het onderzoek naar CRISPR-toepassingen in Amsterdam UMC wordt mede gefinancierd door de Stichting CCA, de Stichting ADORE, het Emma Center for Personalised Medicine en de afdeling Humane Genetica.

Auteur Belangenverstrengeling
Philip R. Jansen ICMJE-formulier
Mieke van Haelst ICMJE-formulier
Rob M.F. Wolthuis ICMJE-formulier
Dit artikel is gepubliceerd in het dossier
Public Health
Heb je nog vragen na het lezen van dit artikel?
Check onze AI-tool en verbaas je over de antwoorden.
ASK NTVG

Ook interessant

Reacties