Geboortedaling eind 19e en eerste helft 20e eeuw

Chiefly in the Netherlands, a decrease in the number of births and infant mortality began around 1875-1880; the so-called demographic transition. This decrease continued well into the 20th century. This article examines which methods of contraception were used during this period. The Dutch ‘New Malthusian League’, founded in 1881, advised its members on methods of contraception. The most important methods were coitus interruptus, vaginal douches, vaginal sponges, the diaphragm and condoms. A large majority of physicians were opposed to birth control until the 1950s. Hector Treub, professor of gynaecology in Amsterdam, was one of the few advocates of birth control. Research in the 1960s, carried out just before the introduction of oral contraceptives, revealed that in Amsterdam by far the most popular method in use at the time was coitus interruptus. The conclusion is that this method will have made the most important contribution to the decrease in births.

Samenvatting

Vanaf 1875/1880 begon in Nederland een daling van het aantal geboorten en van de zuigelingensterfte, de zogenaamde demografische transitie. Die daling ging nog lang door in de 20e eeuw. In dit artikel wordt onderzocht welke anticonceptiemethoden destijds bij die daling werden toegepast. In 1881 werd de Nieuw-Malthusiaanse Bond opgericht; die gaf aan zijn leden voorlichting over methoden van anticonceptie. De belangrijkste methoden waren coïtus interruptus, spoeling van de vagina (irrigeren), vaginale sponsjes, pessarium occlusivum en condooms. Onder artsen was veel weerstand tegen anticonceptie, tot in de jaren vijftig van de 20e eeuw; de hoogleraar gynaecologie Treub was een van de weinige voorstanders. Onderzoek in de jaren zestig, uitgevoerd vóór de introductie van orale anticonceptie, toonde dat coïtus interruptus toen in Amsterdam verreweg de belangrijkste methode was. De conclusie luidt dat die methode de belangrijkste is geweest waardoor de geboortedaling tot stand is gekomen.