Evaluatie van het Groningse longtransplantatieprogramma: overleving, kwaliteit van leven en kosteneffectiviteit

Assessment of the effectiveness and cost-effectiveness of lung transplantation, and the supply and need of donor lungs in the Netherlands.

Design

Prospective and comparative.

Setting

University Hospital Groningen, the Netherlands.

Method

Costs and effects were compared of the situations with and without a lung transplantation programme. Costs and effects were registered during all phases of this programme (November 1990 to February 1996; 76 patients reached the transplantation phase), and the situation without a programme was judged on pre-transplant evidence. The effect of lung transplantation on survival was assessed by means of a Cox regression model, and in the quality of life study a longitudinal analysis was applied. The supply and the need of donor lungs were based on several registrations.

Results

Lung transplantation led to a significant improvement in survival and quality of life. The average gain in life years and quality adjusted life years (Qalys) were estimated at 4.4 and 5.2, respectively. The average costs per transplanted patient were estimated at Hfl. 670,000 (Hfl. 1 is about 0.5 dollar). The average costs per life year and Qaly gained were estimated at Hfl 153,000 and Hfl. 120,000 (both discounted), respectively. The annual need of donor lungs was estimated at 50-75, the annual supply at 17-27.

Conclusions

Lung transplantation leads to improvement of survival and quality of life. However, it involves considerable costs and the cost-effectiveness is unfavourable compared with other Dutch transplant programmes. Moreover, there is a great discrepancy between the need and supply of donor lungs in the Netherlands.

Samenvatting

Doel

Vaststelling van de effectiviteit en de kosteneffectiviteit van longtransplantatie en de behoefte aan en het aanbod van donorlongen in Nederland.

Opzet

Prospectief, vergelijkend onderzoek.

Plaats

Academisch Ziekenhuis Groningen.

Methode

Kosten en effecten voor de situatie met en zonder longtransplantatieprogramma werden vergeleken. Kosten en effecten werden geregistreerd gedurende alle fasen van het programma (november 1990 tot februari 1996; 76 patiënten bereikten de transplantatiefase). Voor de situatie zonder het programma werd gebruikgemaakt van pretransplantatiegegevens. Het effect van transplantatie op overleving werd vastgesteld door middel van een Cox-regressiemodel. Voor het vaststellen van de verandering van de kwaliteit van leven na transplantatie werd een longitudinale onderzoeksopzet gekozen. De behoefte aan en het aanbod van donorlongen werd vastgesteld op basis van diverse registraties.

Resultaten

Longtransplantatie leidde tot een significante verbetering in overleving en kwaliteit van leven. De gemiddelde winst in levensjaren werd geraamd op 4,4, de gemiddelde winst in voor kwaliteit van leven gecorrigeerde levensjaren op 5,2. De kosten per gewonnen levensjaar en per voor kwaliteit van leven gecorrigeerd levensjaar bedroegen respectievelijk ƒ 153.000, en ƒ 120.000, (gedisconteerde bedragen). De vraag naar donorlongen lag tussen 50 en 75 per jaar, het aanbod ligt tussen 17 en 27 per jaar.

Conclusie

Longtransplantatie leidt tot een verbetering in overleving en kwaliteit van leven. Er zijn echter aanzienlijke kosten mee gemoeid en de kosteneffectiviteit is ongunstig ten opzichte van andere Nederlandse transplantatieprogramma's.