Ernstige complicaties tijdens methotrexaatbehandeling

Methotrexate is a frequently prescribed drug and is considered to be safe at a low dosage. However, serious complications may occur during treatment. In this article we describe a 78-year-old male who used low-dose methotrexate for psoriatic arthritis. He died of multi-organ failure caused by sepsis and methotrexate intoxication as a result of deteriorating renal function. The second patient was a 56-year-old male who used low-dose methotrexate for rheumatoid arthritis. This patient developed pancytopenia and methotrexate pneumonitis during treatment with methotrexate. We recommend the frequent monitoring of blood count and renal and liver function tests to detect early deterioration. Furthermore, doctors should be aware of conditions and factors predisposing to methotrexate intoxication, such as impaired kidney function and co-medication. If methotrexate intoxication is suspected, intravenous folinic acid should be administered immediately.

Conflict of interest and financial support: none declared.

Dames en Heren,

Methotrexaat is een frequent voorgeschreven medicijn en vormt de hoeksteen van de behandeling van patiënten met psoriasis of reumatoïde artritis. In lage dosering wordt methotrexaat veilig geacht; er zijn dan relatief weinig bijwerkingen. Dat methotrexaat echter ook in een lage dosering gevaarlijk kan zijn laten wij zien aan de hand van 2 casussen waarin sprake was van ernstige complicaties tijdens methotrexaatgebruik.

Patiënt A was een 78-jarige man die naar de Spoedeisende Hulp kwam vanwege dyspneu en een acute nierfunctiestoornis. Hij was sinds enkele weken toenemend kortademig en had een verminderde eetlust. Zijn voorgeschiedenis vermeldde onder andere diabetes mellitus type 2, hypertensie en artritis psoriatica, waarvoor hij sinds 16 jaar methotrexaat 7,5 mg 1 keer/week en foliumzuur 5 mg 2 keer/week gebruikte. Daarnaast gebruikte hij onder andere metformine 1000 mg 2 dd en lisinopril 20 mg 1 dd. De nierfunctie van patiënt werd tweemaandelijks gecontroleerd; deze was stabiel…