Erfelijke en verworven transthyretine-gemedieerde amyloïdose

Klinische praktijk
Maarten H. van der Bie
Leonora Louter
J.M.M. (Hans) Boots
Paul L.A. van Daele
Sebastiaan H.C. Klaassen
Bouke P.C Hazenberg
Citeer dit artikel als
Ned Tijdschr Geneeskd. 2020;164:D4099
Abstract

Dames en Heren,

Amyloïdose wordt gekenmerkt door neerslag van amyloïdfibrillen, waardoor orgaanschade ontstaat. De bekendste verworven typen zijn AL- en AA-amyloïdose, veroorzaakt door respectievelijk een plasmaceldyscrasie en een inflammatoire aandoening. Er zijn ook genetisch bepaalde typen, zoals de transthyretine-gemedieerde amyloïdose (ATTR-amyloïdose). Vroege herkenning van deze vorm van amyloïdose is belangrijk, omdat er nieuwe behandelmogelijkheden zijn gekomen die in een vroeg stadium het meeste effect hebben.

Transthyretine-gemedieerde amyloïdose (ATTRv-amyloïdose, waarbij ‘v’ voor ‘variant’ staat) is een autosomaal-dominant overervende aandoening, veroorzaakt door mutaties in het transthyretine(TTR)-gen. Daarnaast bestaat er een verworven, ‘wild-type’ ATTR-amyloïdose (ATTRwt). Voorheen werd dit seniele amyloïdose genoemd, maar deze term is obsoleet. Wild-type TTR betekent dat het natuurlijke, niet-gemuteerde TTR hierbij het voorlopereiwit is. Aan de hand van 3 patiënten laten wij verschillende uitingen van ATTR-amyloïdose zien. Vroege herkenning van dit ziektebeeld is belangrijk, omdat er nieuwe behandelmogelijkheden zijn gekomen die in een vroeg stadium het meeste effect hebben.

Patiënt A, een 70-jarige man oorspronkelijk afkomstig uit Curaçao, werd naar de cardioloog verwezen wegens dyspnée d’effort. Zijn voorgeschiedenis vermeldde een curatief behandeld prostaatcarcinoom. Bij lichamelijk onderzoek zag de cardioloog dat de centraal-veneuze druk verhoogd was en dat patiënt perifeer oedeem had. Echocardiografie liet diastolisch hartfalen, een matige systolische linkerventrikelfunctie en concentrische linkerventrikelhypertrofie zien. MRI van het hart toonde een beeld dat suggestief…

Auteursinformatie

Maasstad Ziekenhuis, afd. Interne Geneeskunde, Rotterdam: M.H. van der Bie, MSc, aios interne geneeskunde; dr. J.M.M. Boots, internist-nefroloog. Erasmus MC, afd. afd. Interne Geneeskunde, Rotterdam: drs. L. Louter, internist-vasculair geneeskundige; dr. P.L.A. van Daele, internist-allergoloog-immunoloog. Universitair Medisch Centrum Groningen, Expertisecentrum Amyloïdose, Groningen: S.H.C. Klaassen, BSc, student geneeskunde; dr. B.P.C Hazenberg, reumatoloog.

Contact M.H. van der Bie (m.vanderbie@erasmusmc.nl)

Belangenverstrengeling

Belangenconflict en financiële ondersteuning: er zijn mogelijke belangen gemeld bij dit artikel. ICMJE-formulieren met de belangenverklaring van de auteurs zijn online beschikbaar bij dit artikel.

Auteur Belangenverstrengeling
Maarten H. van der Bie ICMJE-formulier
Leonora Louter ICMJE-formulier
J.M.M. (Hans) Boots ICMJE-formulier
Paul L.A. van Daele ICMJE-formulier
Sebastiaan H.C. Klaassen ICMJE-formulier
Bouke P.C Hazenberg ICMJE-formulier
Heb je nog vragen na het lezen van dit artikel?
Check onze AI-tool en verbaas je over de antwoorden.
ASK NTVG

Ook interessant

Reacties