EMDR is razend populair in Nederland en wordt breed ingezet bij traumagerelateerde klachten. Toch zijn wetenschappers en therapeuten verdeeld over de wetenschappelijke onderbouwing en toepassing.
‘We hebben een soort van goud in handen.’ Dat is wat Ad de Jongh dacht toen hij begin jaren 90 kennismaakte met de destijds nieuwe traumabehandeling Eye Movement Desensitization and Reprocessing (EMDR). De Jongh, destijds gz-psycholoog en tandarts, behandelde er patiënten mee en ‘dat werkte fantastisch’. Maar niet iedereen was meteen enthousiast. ‘De grote hoogleraren klinische psychologie van die tijd zeiden: dat is allemaal bullshit, flauwekul.’
Ruim dertig jaar later is EMDR niet meer weg te denken uit de wereld van de traumatherapieën. Wat begon als een controversiële methode, is inmiddels uitgegroeid tot een erkende behandeling voor de posttraumatische stressstoornis…
Aanvullende medische toepassingen van EMDR
Zoals genoemd is het indicatiegebied voor EMDR niet meer uitsluitend trauma (PTSS), maar wordt het succesvol ingezet op andere gebieden, die ook heel relevant kunnen zijn voor de medische praktijk. Het is bijvoorbeeld inzetbaar bij diverse vormen van prikangst, angst voor fysieke aanraking (die ook doorwerken in angst voor lichamelijk onderzoek) en algehele angst voor (tand)artsen, met zorgmijding als gevolg. Ook hiervoor geldt dat EMDR (die gericht kan zijn op eerdere ervaringen en/of toekomstige rampfantasien) goed ingebed moet zijn in een breder behandelplan, én gecombineerd moeten worden met cognitief gedragsmatige interventies, zoals gerichte psycho-educatie en exposure. Samen met de patiënt kan op die manier vaak op efficiënte wijze een belangrijke verbetering van de kwaliteit van leven én van zorg bereikt worden.
Wigley M et al: EMDR and Nonpharmacological Techniques for Anxiety Prevention in Children Prior to Invasive Medical Procedures: A Randomized Controlled Trial. Journal of EMDR Practice and Research 2019, 13:3, 163 - 1751
Scelles C and Bulnes LC: EMDR as Treatment Option for Conditions Other Than PTSD: A Systematic Review. Frontiers in Psychology, 2021, 12, 1-22