Onafhankelijk, multidisciplinair en betrouwbaar
Een meta-analyse

Effectiviteit van ketenzorg bij diabetes mellitus*

Onderzoek
Arianne M.J. Elissen
Lotte M.G. Steuten
Lidwien C. Lemmens
Hanneke W. Drewes
Karin M.M. Lemmens
Jolanda A.C. Meeuwissen
Caroline A. Baan
H.J.M. (Bert) Vrijhoef
Citeer dit artikel als
Ned Tijdschr Geneeskd. 2012;156:A5115
Abstract
Abstract
Sluiten
The effectiveness of disease management in diabetes: a meta-analysis

Objective

Systematic evaluation of the effectiveness of innovative care concepts for diabetes, taking into account heterogeneity of study results.

Design

Systematic review, meta-analysis and meta-regression analysis.

Method

Medline, CINAHL and PsycINFO were searched for reviews and empirical studies into adult patients with diabetes in whom interventions were used that consisted of a minimum of 2 components from the Chronic Care Model. In the meta-analysis, a random-effects model was used to pool results on HbA1c and systolic blood pressure. Meta-regression analysis was used to examine the extent to which 3 differences in study design – (a) methodological quality, (b) length of follow-up, and (c) number of intervention components – could explain the heterogeneity in effect measures.

Results

The reviews (n = 15) generally reported modest improvements in glycaemic control. The empirical studies (n = 56) differed greatly in the direction and magnitude of measured effects on HbA1c (mean: -5 mmol/mol; 95% CI: -7- -3.5) and systolic blood pressure (mean: -2.8 mmHg; 95% CI: -4.7- -0.95). Variation in methodological quality between the studies could not explain this. Short-term studies (

Conclusion

Diabetes care interventions that include more than 2 components have the most positive effects on clinical outcomes. Considering the connection between length of follow-up and results as well as the fact that the targets of these innovations focus primarily on the future, the impact of such interventions should be measured in the long term.

Conflict of interest: none declared. Financial support: none declared.

Samenvatting

Doel

Systematische evaluatie van de effectiviteit van innovatieve zorgconcepten voor diabetes mellitus, rekening houdend met de heterogeniteit in studieresultaten.

Opzet

Systematische review, meta-analyse en meta-regressieanalyse.

Methode

In Medline, CINAHL en PsycINFO werd gezocht naar reviews en empirische studies over volwassen patiënten met diabetes mellitus bij wie interventies waren gedaan die bestonden uit minimaal 2 componenten van het ‘chronic care’-model. In de meta-analyse werd een ‘random-effect’-model gebruikt om de resultaten voor de HbA1c-waarde en de systolische bloeddruk te poolen. Met behulp van meta-regressieanalyse werd onderzocht in hoeverre 3 verschillen in onderzoeksopzet– (a) methodologische kwaliteit, (b) follow-upduur en (c) aantal interventiecomponenten – verklarend waren voor de heterogeniteit in effectmaten.

Resultaten

De reviews (n = 15) rapporteerden over het algemeen bescheiden verbeteringen in glykemische controle. De empirische studies (n = 56) verschilden sterk in richting en omvang van de gemeten effecten op de HbA1c-waarde (gemiddelde: -5 mmol/mol; 95%-BI: -7- -3,5) en de systolische bloeddruk (gemiddelde: -2,8 mmHg; 95%-BI: -4,7- -0,95). De variatie in methodologische kwaliteit van de studies bood hiervoor geen verklaring. In korte studies (

Conclusie

De diabeteszorginterventies met meer dan 2 componenten hebben het meest positieve effect op klinische uitkomsten. Gezien het verband tussen follow-upduur en de resultaten en het feit dat de doelstelling van innovatie toekomstgericht is, dient de impact van dergelijke interventies te worden gemeten op de lange termijn.

Artikelinformatie

Citeer dit artikel als

Ned Tijdschr Geneeskd. 2012;156:A5115
Vakgebied
Interne vakken
Huisartsgeneeskunde
Zorgorganisatie
Auteursinformatie

*Dit onderzoek werd eerder gepubliceerd in het Journal of Evaluation in Clinical Practice (2012 Epub) met als titel ‘Meta-analysis of the effectiveness of chronic care management for diabetes: investigating heterogeneity in outcomes’. Afgedrukt met toestemming.

Universiteit Maastricht, afd. Health Services Research, CAPHRI School for Public Health and Primary Care, Maastricht.

A.M.J. Elissen, MSc, onderzoeker.

Universiteit Twente, afd. Health Technology and Services Research, Enschede.

Dr. L.M.G. Steuten, onderzoeker.

RIVM, Centrum voor Preventie en Zorgonderzoek, Bilthoven.

Dr. L.C. Lemmens, onderzoeker; dr. C.A. Baan, onderzoeker.

Universiteit Tilburg, TRANZO, Tilburg.

Erasmus Universiteit Rotterdam, Instituut Beleid & Management Gezondheidszorg, Rotterdam.

Dr. K.M.M. Lemmens, onderzoeker (tevens: KPMG Plexus, Breukelen).

Trimbos Instituut, Utrecht.

J.A.C. Meeuwissen, MSc, onderzoeker.

Contact A.M.J. Elissen, MSc (a.elissen@maastrichtuniversity.nl)

Verantwoording

Belangenconflict: geen gemeld. Financiële ondersteuning: geen gemeld.
Aanvaard op 7 juni 2012

Auteur Belangenverstrengeling
Arianne M.J. Elissen ICMJE-formulier
Lotte M.G. Steuten ICMJE-formulier
Lidwien C. Lemmens ICMJE-formulier
Hanneke W. Drewes ICMJE-formulier
Karin M.M. Lemmens ICMJE-formulier
Jolanda A.C. Meeuwissen ICMJE-formulier
Caroline A. Baan ICMJE-formulier
H.J.M. (Bert) Vrijhoef ICMJE-formulier
Heb je nog vragen na het lezen van dit artikel?
Check onze AI-tool en verbaas je over de antwoorden.
ASK NTVG

Ook interessant

Reacties