Een clustergerandomiseerde gecontroleerde trial

Effectiviteit van de ‘Ziektelastmeter COPD’*

Onderzoek
Onno C.P. van Schayck
Annerika H.M. Slok
Daniel Kotz
Gerard van Breukelen
Niels H. Chavannes
Maureen P.M.H. Rutten-van Mölken
Huib A.M. Kerstjens
Thys van der Molen
Guus M. Asijee
P.N. Richard Dekhuijzen
Sebastiaan Holverda
Philippe L. Salomé
Lucas M.A. Goossens
Mascha Twellaar
Johannes C.C.M. in ’t Veen
Citeer dit artikel als
Ned Tijdschr Geneeskd. 2016;160:D955
Abstract

Rectificatie

Erratum

Ned Tijdschr Geneeskd. 2016;160:D955

Op dit artikel is de volgende verbetering gekomen:
In het onderschrift bij figuur 3 is de legenda voor de interventie- en controlegroep omgedraaid.
Hieronder staat de juiste figuur met onderschrift.

Samenvatting

Doel

Beoordelen van het effect van de ‘Ziektelastmeter COPD’ op de ziektespecifieke kwaliteit van leven bij patiënten met COPD.

Opzet

Clustergerandomiseerde gecontroleerde trial.

Methode

Dit betrof een onderzoek in 39 Nederlandse huisartsenpraktijken en 17 ziekenhuizen bij 357 patiënten met COPD (postbronchodilatoire FEV1/FVC-ratio: < 0,7) van 40 jaar of ouder. We randomiseerden zorgverleners tussen een interventie- en controlegroep, waarbij patiënten uit de interventiegroep behandeld werden met behulp van de ‘Ziektelastmeter COPD’. Dit innovatieve instrument bestaat uit een korte gevalideerde vragenlijst en een aantal objectieve parameters, die samen de integrale gezondheidstoestand visueel weergeven en via een behandelalgoritme leiden tot een individueel zorgplan. Patiënten uit de controlegroep ontvingen de gebruikelijke zorg. De primaire uitkomstmaat was het aantal patiënten met een klinisch relevante verbetering in ziektespecifieke kwaliteit van leven gemeten met de ‘St. George’s respiratory questionnaire’ (SGRQ) na een follow-upduur van 18 maanden. Secundaire uitkomstmaten waren onder andere de SGRQ-totaalscore en de ‘Patient assessment of chronic illness care’(PACIC)-score.

Resultaten

Na 18 maanden was er een statistisch significant en klinisch relevante toename in de SGRQ-score bij 49 patiënten (34%) in de interventiegroep en bij 33 patiënten (22%) in de controlegroep (oddsratio: 1,85; 95%-BI: 1,08-3,16). Patiënten in de interventiegroep ervoeren een hogere kwaliteit van zorg dan die in de controlegroep (verschil in PACIC-score: 0,32; 95%-BI: 0,14-0,50).

Conclusie

Gebruik van de ‘Ziektelastmeter COPD’ resulteert in een hogere ziektespecifieke kwaliteit van leven en hogere kwaliteit van zorg voor COPD-patiënten. Dit instrument kan een veelbelovende bijdrage leveren aan de dagelijkse COPD-zorg. We adviseren deze studie te repliceren, zo mogelijk in de buitenlandse gezondheidszorg.

Auteursinformatie

* Dit onderzoek werd eerder gepubliceerd in BMJ Open (2016;6:e011519) met als titel ‘Effectiveness of the Assessment of Burden of COPD (ABC) tool on health-related quality of life in patients with COPD: a cluster randomised controlled trial in primary and hospital care’. Afgedrukt met toestemming.

Maastricht University, CAPHRI School for Public Health and Primary Care, Maastricht.

Afd. Huisartsgeneeskunde: prof.dr. O.C.P. van Schayck en prof.dr. D. Kotz (tevens: Heinrich-Heine-Universität Düsseldorf, Institut für Allgemeinmedizin, Düsseldorf, Duitsland), epidemiologen; dr. A.H.M. Slok en M. Twellaar, MSc, gezondheidswetenschappers; dr. G.M. Asijee, bioloog (tevens: Stichting PICASSO voor COPD, Alkmaar).

Afd. Methodologie en Statistiek: prof.dr. G. van Breukelen, statisticus.

LUMC, afd. Public Health en Eerstelijnsgeneeskunde, Leiden.

Prof.dr. N.H. Chavannes, huisarts.

Erasmus Universiteit Rotterdam, instituut Beleid en Management Gezondheidszorg, institute for Medical Technology Assessment, Rotterdam.

Prof.dr. M.P.M.H. Rutten-van Mölken en dr. L.M.A. Goossens, gezondheidswetenschappers.

UMCG, Groningen.

Afd. Longziekten en Tuberculose, Groningen Research Institute for Asthma and COPD: prof.dr. H.A.M. Kerstjens, longarts.

Afd. Huisartsgeneeskunde: prof.dr. T. van der Molen, huisarts.

Radboudumc, afd. Longziekten, Nijmegen.

Prof.dr. P.N.R. Dekhuijzen, longarts.

Longfonds, Amersfoort.

S. Holverda, MSc, gezondheidswetenschapper.

Huisartsencoöperatie PreventZorg, Bilthoven.

Drs. P.L. Salomé, huisarts.

Sint Franciscus Vlietland Gasthuis, afd. Longziekten en Tuberculose, en Expertisecentrum Astma & COPD, Rotterdam.

Dr. J.C.C.M. in ’t Veen, longarts.

Contact prof.dr. O.C.P. van Schayck (onno.vanschayck@hag.unimaas.nl)

Belangenverstrengeling

Belangenconflict en financiële ondersteuning voor dit artikel: het instituut waar O.C.P. van Schayck werkzaam is ontving een onderzoeksubsidie van Long Alliantie Nederland. M.P.M.H. Rutten-van Mölken ontving een onderzoeksubsidie van Innovatiefonds Zorgverzekeraars Nederland, vacatiegelden van de Stichting PICASSO voor COPD voor deelname aan de werkgroep Ziektelastmeter COPD, en subsidies van GSK, Novartis, Boehringer Ingelheim, Chiesi, Almirall en AstraZeneca voor het discrete keuze-experiment dat ten grondslag ligt aan de ziektelastindex. ICMJE-formulieren zijn online beschikbaar bij dit artikel.

Auteur Belangenverstrengeling
Onno C.P. van Schayck ICMJE-formulier
Annerika H.M. Slok ICMJE-formulier
Daniel Kotz ICMJE-formulier
Gerard van Breukelen ICMJE-formulier
Niels H. Chavannes ICMJE-formulier
Maureen P.M.H. Rutten-van Mölken ICMJE-formulier
Huib A.M. Kerstjens ICMJE-formulier
Thys van der Molen ICMJE-formulier
Guus M. Asijee ICMJE-formulier
P.N. Richard Dekhuijzen ICMJE-formulier
Sebastiaan Holverda ICMJE-formulier
Philippe L. Salomé ICMJE-formulier
Lucas M.A. Goossens ICMJE-formulier
Mascha Twellaar ICMJE-formulier
Johannes C.C.M. in ’t Veen ICMJE-formulier
Heb je nog vragen na het lezen van dit artikel?
Check onze AI-tool en verbaas je over de antwoorden.
ASK NTVG

Ook interessant

Reacties