Een wereld van verschil

Ongeveer een halfjaar geleden ontvingen we, gevraagd en ongevraagd, enkele manuscripten over mazelen. Voor velen van ons is mazelen een kinderziekte uit een ver verleden, maar door de dalende vaccinatiegraad steekt de ziekte steeds vaker de kop op. We besloten deze artikelen samen te publiceren, als een exemplarisch drieluik over aard, verspreiding en beteugeling van een besmettelijke infectieziekte. Over SARS-CoV-2 hadden we toen al wel een klein nieuwsberichtje gepubliceerd (C4445), maar van enige serieuze dreiging was nog geen sprake. Hoewel sommigen wellicht al enig onheil voelden, lag een mogelijke pandemie toch ver buiten ons voorstellingsvermogen.

Nu we dit mazelen-drieluik publiceren (D4626, D4655, D4773) ziet de wereld er volstrekt anders uit. De termen ‘reproductiegetal’ en ‘groepsimmuniteit’ (D4655) behoren inmiddels tot ons aller vocabulaire. Eens te meer zijn we ons ervan bewust geworden dat infectieziekten een belangrijke oorzaak van ziekte en sterfte zijn. Een nieuw opgedoken virus kan, ook in een welvarend land als het onze met een uitstekende gezondheidszorg, het maatschappelijk leven geheel ontwrichten. Tot nu toe heeft COVID-19 wereldwijd meer dan 240.000 levens geëist en de hoop op een spoedig einde van de pandemie lijkt vervlogen.

Dat een infectieziekte zo ingrijpend kan zijn, voor individu en samenleving, waren we misschien vergeten. Maar wereldwijd is 1 op de 4 sterfgevallen nog steeds toe te schrijven aan een infectieziekte. Hoewel de sterfte aan mazelen de laatste decennia aanmerkelijk is afgenomen, bedraagt deze altijd nog ruim 140.000… ieder jaar en al jaren lang. Daarmee is het nog steeds een belangrijke oorzaak van kindersterfte, vooral in Sub-Saharaans Afrika. Naar schatting had 30% van de kindersterfte daar voorkomen kunnen worden door vaccinatie, als die beschikbaar was geweest.

In Nederland voeren wij een debat over de verplichting van vaccinatie in de kinderopvang. Een wereld van verschil… Wellicht dat de realiteit van de huidige coronacrisis een andere wending aan dat debat zal geven.