Samenvatting
Doel
Evaluatie van de betekenis voor betrokken ouders/voogden van verstandelijk gehandicapten van het grootschalig aanbieden van DNA-diagnostiek voor het fragiele-X-syndroom.
Opzet
Observationeel, descriptief.
Plaats
Academisch Ziekenhuis Rotterdam-Dijkzigt en Erasmus Universiteit Rotterdam, afdeling Klinische Genetica.
Methode
Sinds 1992 is onderzoek naar het fragiele-X-syndroom uitgevoerd in 5 instituten voor de zorg voor verstandelijk gehandicapten (1869 personen) en 16 scholen voor speciaal onderwijs (1483 kinderen) in Zuidwest-Nederland. Mensen met een onbegrepen oorzaak van hun verstandelijke handicap kwamen, na schriftelijke toestemming van ouders/voogden, in aanmerking voor een kort lichamelijk onderzoek en bloedafname voor DNA-onderzoek naar het fragiele-X-syndroom. De opvattingen en reacties van de ouders/voogden werden onderzocht met pre- en posttestvragenlijsten. Van de 1531 personen die toestemming gaven, werden er vóór de test 1090 aangeschreven (respons: 860; 79) en na de testuitslag 1030 (respons: 681; 66); van de 435 niet toestemmende ouders/voogden die werden aangeschreven, reageerden er 153 (35).
Resultaten
Van de 2189 ouders/voogden gaven 1531 (70) toestemming voor het onderzoek. Belangrijke redenen voor deelname bleken de wens om een diagnose te krijgen (82), de erfelijke implicaties te kennen (80) en het wetenschappelijk onderzoek naar de oorzaken van een verstandelijke handicap te ondersteunen (81). Zowel de meerderheid van de ouders/voogden die toestemming gaven (84) als die van de ouders/voogden die dat niet deden (78) besprak de DNA-test met andere familieleden. Belangrijke redenen om niet deel te nemen waren de belasting door de bloedafname (61) en de veronderstelling dat de oorzaak van de verstandelijke handicap bij het familielid al bekend was (44). In het algemeen waren deze ouders niet tegen het genetisch onderzoek (72). Na uitsluiting van het fragiele-X-syndroom als oorzaak van de verstandelijke handicap overwoog 34 van de ouders/voogden zelf actief verdere diagnostiek te laten verrichten.
Conclusie
Het fragiele-X-programma werd door de betrokken ouders/voogden positief gewaardeerd.
Reacties