Een 54-jarige man met toenemende buikpijn

Casus

Een 54-jarige man kwam op de Spoedeisende Hulp met klachten van progressieve buikpijn en braken sinds 5 dagen. Sinds 3 dagen had hij geen ontlasting meer gehad. Voorheen had hij geen buikklachten, een goede eetlust en geen afwijkend ontlastingspatroon of gewichtsafname bemerkt. Bij lichamelijk onderzoek was de buik gespannen en bol en hoorden wij hoogklinkende peristaltiek. Laboratoriumonderzoek liet een leukocytose en licht verhoogde leverenzymwaarden zien. De concentratie CRP en bilirubine waren niet afwijkend. Een CT-scan van de buik toonde een dunnedarmileus, een opvallende galsteen met een diameter van 27 mm in het distale ileum en lucht in de galwegen. Daarop stelden wij de diagnose ‘galsteenileus’.

Galsteenileus is zeldzaam en is een ongewone eerste presentatie van galsteenlijden. Galsteenlijden daarentegen komt veel voor. De belangrijkste risicofactoren – vrouwelijk geslacht, overgewicht, leeftijd en een doorgemaakte zwangerschap – waren niet van toepassing op deze patiënt. Op de CT-scan was de galsteenileus te herkennen aan de aanwezigheid van de trias van Rigler: de klassieke combinatie van een obstructie van de dunne darm, een ectopische galsteen en lucht in de galwegen – ook wel ‘aerobilie’ genoemd. Door inflammatie en druknecrose had de galsteen een fistel gevormd tussen galblaas en darm, en kon zo migreren naar de tractus digestivus. In de darm veroorzaakte de galsteen een mechanische obstructie.

Bij de patiënt werd de galsteen laparoscopisch gelokaliseerd en via een kleine incisie in de darm verwijderd. Daags na verwijdering verdween de ileus en een maand later werd de galblaas electief laparoscopisch verwijderd.

Figuur

Diagnose

Galsteenileus.