Systematisch literatuuronderzoek naar betrouwbaarheid en validiteit

Dossieronderzoek geschikt voor opsporen zorgschade?*

Onderzoek
Mirelle Hanskamp-Sebregts
Marieke Zegers
Petra J. van Gurp
Henrica C.W. de Vet
Hub Wollersheim
Citeer dit artikel als
Ned Tijdschr Geneeskd. 2017;161:D1167
Abstract

Samenvatting

Doel

Inzicht krijgen in de betrouwbaarheid en validiteit van dossieronderzoek, een veelgebruikte methode voor het meten van zorggerelateerde schade (‘adverse event’).

Opzet

Systematisch literatuuronderzoek.

Methode

Systematisch doorzochten we PubMed, Embase, CINAHL, PsycINFO en de Cochrane Library tot februari 2015 en selecteerden artikelen waarin werd gerapporteerd over de betrouwbaarheid, validiteit of beide van dossieronderzoek. We berekenden gemiddelde en gewogen kappawaarden en analyseerden verschillen tussen de volgende subgroepen: aantal beoordelaars, mate van ervaring en training van de beoordelaars, waarbij we corrigeerden voor de prevalentie van zorggerelateerde schade.

Resultaten

In 25 studies werden psychometrische gegevens gerapporteerd van de ‘Global trigger tool’ (GTT) en de ‘Harvard medical practice study’(HMPS)-methode. Met de GTT was de gemiddelde overeenstemming tussen beoordelaars 88%, en met de HMPS-methode 83% voor zorggerelateerde schade en 81% voor vermijdbaarheid. De gewogen kappawaarde van de GTT was 0,65 en die van de HMPS-methode 0,55. De interbeoordelaarsbetrouwbaarheid was significant hoger wanneer dossiers door een groep van maximaal 5 beoordelaars waren beoordeeld. We vonden geen studies waarin de validiteit van de GTT of HMPS-methode was geëvalueerd.

Conclusie

De betrouwbaarheid van dossieronderzoek is matig tot voldoende en is significant hoger wanneer een kleine groep beoordelaars dit onderzoek uitvoert. De validiteit van dossieronderzoek is tot op heden niet onderzocht, terwijl er wel methoden voorhanden zijn om de concurrente validiteit van dossieronderzoek te testen. Zolang de validiteit niet bekend is, blijft dossieronderzoek dus een onvolmaakte methode.

Auteursinformatie

* Dit onderzoek werd eerder gepubliceerd in BMJ Open (2016;6:e011078) met als titel ‘Measurement of patient safety: a systematic review of the reliability and validity of adverse event detection with record review’. Afgedrukt met toestemming.

Radboudumc, Nijmegen. Instituut voor Kwaliteit en Veiligheid: drs. M. Hanskamp-Sebregts, gezondheidswetenschapper; dr. P.J. van Gurp, internist.

Radboud Institute for Health Sciences, afd. IQ healthcare: dr. M. Zegers, epidemioloog; dr. H. Wollersheim, internist.

VUmc, EMGO Instituut voor onderzoek naar gezondheid en zorg (EMGO+), afd. Epidemiologie en Biostatistiek, Amsterdam..

Prof.dr. H.C.W. de Vet, epidemioloog.

Contact drs. M. Hanskamp-Sebregts (mirelle.hanskamp-sebregts@radboudumc.nl)

Belangenverstrengeling

Belangenconflict en financiële ondersteuning: geen gemeld.

Auteur Belangenverstrengeling
Mirelle Hanskamp-Sebregts ICMJE-formulier
Marieke Zegers ICMJE-formulier
Petra J. van Gurp ICMJE-formulier
Henrica C.W. de Vet ICMJE-formulier
Hub Wollersheim ICMJE-formulier
RCT niet heilig voor aantonen patiëntveiligheid
Heb je nog vragen na het lezen van dit artikel?
Check onze AI-tool en verbaas je over de antwoorden.
ASK NTVG

Ook interessant

Reacties