Dokters, kookboeken en computers

Al jaren proberen we een halt toe te roepen aan onzinnige zorg en dat wil maar niet lukken. Inmiddels is van veel diagnostische en therapeutische interventies bewezen dat ze zinloos zijn. We slagen er echter niet in om die onzinnige zorg uit het basispakket te halen, aldus de Algemene Rekenkamer. Die maakte onlangs de balans op van het in 2013 gestarte programma Zinnige Zorg, waarbij bleek dat dit niet wezenlijk had bijgedragen aan het beheersen van onze zorguitgaven. Onzinnige zorg resulteert in schade voor onze patiënten en verspilling van collectieve middelen. Verspilling zit overigens niet alleen in ons directe medisch handelen, maar ook in hoe we onze gezondheidszorg georganiseerd hebben (D4812). Het moet dus anders.

Louman en Plötz willen bijdragen aan een oplossing (D5247). Zij breken een lans voor het integreren van richtlijnen in ons elektronische patiëntendossiers (epd); dat zou de kwaliteit en doelmatigheid van zorg kunnen verbeteren. Zo’n systeem vraagt – of dwingt? – dokters om patiëntkenmerken in het epd in te voeren, waarna een geïntegreerde risicocalculator een op de patiënt toegesneden behandeladvies genereert. Bovendien zouden, wanneer de ‘real world’ toch anders blijkt te zijn dan de gecontroleerde onderzoeksomgeving waaruit de behandeladviezen voortkwamen, al die data uit al die patiëntendossiers het met behulp van big-data-technieken mogelijk maken om richtlijnen snel bij te stellen.

Een sympathiek betoog, dat zeker aandacht verdient, maar zal het ook onzinnige zorg terugdringen? Richtlijnen zijn geen kookboeken en niet alle kenmerken, behoeften en wensen van een patiënt laten zich in risicocalculators gieten. Laten we ons daar echter niet te snel achter verschuilen. Het terugdringen van verspilling en onzinnige zorg is onze eigen verantwoordelijkheid. Richtlijnen kunnen daar wel degelijk bij helpen.

En om niet in mineur af te sluiten: soms komt hulp bij kostenbeheersing uit onverwachte hoek. Zo gaat een oud tabletje van niet meer dan 50 cent per dag opeens een mooie toekomst tegemoet (D4697).