Dermatologie voor iedereen

De dermatologie is bij uitstek een visueel vak dat, zo nodig, aangevuld wordt door de histopathologie. De ware toegevoegde waarde van de dermatoloog is zijn of haar klinische blik. Voor het minder getrainde oog gaat het allemaal om een rode en schilferende huid met of zonder puistjes. De dermatoloog kan niet alleen 10 verschillende soorten van eczeem onderscheiden, die allemaal reageren op glucocorticoïdzalven, maar kan ook zien wanneer het gaat om een dermatomyositis of een cutaan T-cellymfoom.

Bij de diagnostiek kan de dermatoloog putten uit een groot aantal dermatologische diagnosen. Die diversiteit, die oploopt tot in de duizenden diagnosen, kan enerzijds verklaard worden door de toegankelijkheid van de huid en anderzijds door de verschillende etiologie van de vele huidziekten. De huid is niet alleen keratinocyt-biologie, maar ook het slagveld van endo- en exogene factoren waardoor de dermatologie veel raakvlakken heeft met andere specialismen. De uitdagingen van dit klinisch diagnostisch proces worden mooi geïllustreerd door de beeldquizen, casuïstieken en overzichten in dit themanummer.

Elk van u krijgt vroeg of laat een huidziekte, variërend van kindereczeem tot haaruitval of een basaalcelcarcinoom. In de gemiddelde huisartsenpraktijk heeft 14-20% van de patiënten, jong en oud, een dermatologische hulpvraag. De dermatologische zorgvraag waarmee huisartsen en dermatologen worden geconfronteerd verschilt aanzienlijk (infographic). Eén van de opvallendste verschillen is dat de dermato-oncologie een steeds groter deel van de praktijk van de dermatoloog inneemt, tot wel 40%. Dit levert een potentieel capaciteitsprobleem op en dat maakt dat de diagnostiek en behandeling van huidkanker momenteel een onderwerp van discussie is.

In een advies uit 2011 van de Regieraad stonden 6 pure huidziekten en een aantal gerelateerde ziekten in de top 100 van ziekten die meer aandacht behoeven. Het ulcus cruris, huidkanker en constitutioneel eczeem stonden daarbij hoog in de pikorde van probleemziekten. Deze veelvoorkomende dermatosen gaan gepaard met forse morbiditeit. In dit themanummer brengen we een aantal van deze aandoeningen onder uw aandacht. Dermatologie heeft veel raakvlakken met aanpalende specialismen en voor een optimaal management van deze ziekten is een nauwe samenwerking tussen de eerste en tweede lijn vereist. Daarnaast kunnen, door de zichtbaarheid, minder ernstige huidaandoeningen ook aanleiding geven tot zeer vervelende klachten en psychosociale problematiek en vice versa: de huidafwijkingen kunnen ook een signaalfunctie hebben van psychisch lijden.

Wij willen met dit speciale dermatologienummer van het NTvG u een inkijkje geven in de wondere wereld van de dermatologie. Bovenal willen we uw nieuwsgierigheid prikkelen en uw diagnostische blik scherpen als u weer een patiënt met rode jeukende plekken op uw spreekuur hebt.