De rechtspositie van de vrijwillig opgenomen psychiatrische patiënt

Zie ook het artikel op bl. 2139.

Inleiding

Het merendeel van de opnemingen in psychiatrische ziekenhuizen, circa 85, vindt plaats op vrijwillige basis Onder een vrijwillige opneming wordt verstaan een opneming zonder Inbewaringstelling (IBS) of Rechterlijke Machtiging (RM) op grond van de Krankzinnigenwet. De vrijwillig opgenomen psychiatrische patiënt heeft in beginsel dezelfde juridische positie als een patiënt in een gewoon ziekenhuis. Hoewel het onderscheid tussen vrijwillig en onvrijwillig opgenomen patiënten formeel-juridisch groot is, valt dit onderscheid in de praktijk nauwelijks waar te nemen. Vaak verblijven beide groepen patiënten door elkaar op dezelfde (gesloten) afdelingen en zijn zij onderworpen aan hetzelfde therapeutische regime, inclusief maatregelen als beperking van de bewegingsvrijheid en separatie.1 2 Kort geleden is in de (tucht)rechtspraak aandacht besteed aan enige belangrijke aspecten van de rechtspositie van de vrijwillig opgenomen patiënt. Naar aanleiding van de jurisprudentie wordt in het navolgende getracht deze rechtspositie in kaart te brengen.