De eerste pasgeborene met congenitaal rubellasyndroom tijdens de rubella-epidemie in Nederland in 2004/'05

- A newborn male was diagnosed with congenital rubella syndrome. His 31-year-old mother had had erythematous exanthema during a period of amenorrhea lasting 7 weeks; she was not vaccinated and had never had a rubella infection. The infection was confirmed serologically. The mother gave birth to an icteric, microcephalic, dysmature neonate with hepatosplenomegaly and exanthema with multiple, small purple-red spots. Ultrasound cardiography revealed a persistently open arterial duct and a small defect of the ventricular septum. Radiological evaluation of the long bones showed the characteristic longitudinal lucent strands (‘celery stalk appearance’). Ultrasound of the cerebrum showed diffuse widespread calcifications in the white matter and basal ganglia, striatal vasculopathy and diffuse parenchymal disorders. Psychomotor development was impaired. The patient was completely deaf in the left ear and had severely poor hearing in the right ear.

After the introduction of the rubella vaccine in the Netherlands in 1974 a substantial decrease was seen in the incidence of rubella infections as well as congenital rubella syndrome. An epidemic of rubella infections has been present within the non-vaccinated population since September 2004. Recognition of the clinical symptoms and confirmation of the clinical suspicion with proper viral diagnostic methods are needed to control the current epidemic and to prevent secundary spread. Infants born with congenital rubella syndrome remain infectious to non-vaccinated individuals for a prolonged period of time; the virus is excreted in the urine and faeces. Long-term medical follow-up is necessary because the congenital rubella infection can cause abnormalities after the neonatal period.

Ned Tijdschr Geneeskd. 2006;150:741-6

Samenvatting

Bij een pasgeboren jongen werd het congenitaal rubellasyndroom vastgesteld. Zijn 31-jarige moeder had bij een amenorroeduur van 7 weken een erythemateus exantheem gehad; zij was niet gevaccineerd en had nooit een rubella-infectie doorgemaakt. De infectie werd serologisch bevestigd. De moeder beviel van een icterische, dysmature neonaat met microcefalie, hepato- en splenomegalie en exantheem met multipele kleine paarsrode vlekjes. Echocardiografie liet een persisterende open ductus arteriosus en een klein ventrikelseptumdefect zien. Röntgendiagnostiek van de lange pijpbeenderen toonde kenmerkende lijnvormige ophelderingen (‘celery stalk signs’) en echografie van het cerebrum toonde diffuus verspreide calcificaties in de witte stof en in de basale ganglia, striatale vasculopathie en diffuse parenchymafwijkingen. Patiënt had een vertraagde psychomotore ontwikkeling. Links was hij volledig doof en rechts ernstig slechthorend.

Na de introductie van de vaccinatie tegen rubella in 1974 werd een sterke daling van het aantal rubella-infecties en het congenitaal rubellasyndroom waargenomen in Nederland. Sinds september 2004 is er een epidemie van rubella onder niet-gevaccineerden. Herkenning van het klinische beeld en het bevestigen van de diagnose zijn nodig om de huidige epidemie te beheersen en secundaire verspreiding te voorkomen. Kinderen geboren met het congenitaal rubellasyndroom blijven lange tijd infectieus voor hun niet-gevaccineerde omgeving: zij scheiden het virus uit met urine en feces. Langdurige poliklinische begeleiding is nodig omdat zich na de neonatale periode afwijkingen kunnen ontwikkelen door de congenitale rubella-infectie.

Ned Tijdschr Geneeskd. 2006;150:741-6