de dorpsheelmeester

Perspectief
J.N. Keeman
Citeer dit artikel als
Ned Tijdschr Geneeskd. 2006;150:1793

Op dit paneeltje (figuur a) van de Zuid-Nederlandse schilder David Teniers II (1610-1690) kijkt een dorpsheelmeester kritisch naar de urine van een vrouw. Voor de interpretatie van wat hij ziet, heeft hij een handboek opengeslagen. Op de tafel staat nog een urinaal met een prop in de hals. Achter in het vertrek zijn helpers van de heelmeester bezig medicijnen te bereiden. Links op de voorgrond staan twee medicijnkannen en een zalfpot.

Vóór de 15e eeuw – en ook later nog wel – werd een diagnose gesteld op basis van observatie van de uiterlijke lichaamsbouw en de gedragingen van de patiënt. Vervolgens kon dan een beroep gedaan worden op een aantal hulpmethoden, zoals sfygmologie (de pols voelen), uroscopie (‘piskijken’), hematoscopie (inspectie van bloed na aderlating) en in mindere mate coproscopie (fecesobservatie). Door inspectie van een urineglas stelde de arts een aantal aspecten van de urine vast: kleur, hoeveelheid en…

Heb je nog vragen na het lezen van dit artikel?
Check onze AI-tool en verbaas je over de antwoorden.
ASK NTVG

Ook interessant

Reacties