De betekenis van endometriumcellen in de cervixuitstrijk

- Presence of atypical endometrial cells in a cervical smear is quite unusual; but if they are found the woman needs extra attention because of the risk of adenocarcinoma of the uterus. Postmenopausal women sometimes also have endometrial cells without atypia in the cervical smear, as a sign of endometrial pathology. We conducted a retrospective follow-up study of these women.

From 1978 to 1989, 52 smears from a total of about 50,000 postmenopausal women were classified as Pap IIIA, due to the presence of normal endometrial cells. Histological follow-up was performed in 25 cases and 3 times an adenocarcinoma of the endometrium was diagnosed (6).

The smears from 142 women (pre- and postmenopausal) contained atypical endometrial cells and therefore were classified as Pap IIIA or higher. Histological follow-up was performed in 104 cases. In 48 (n = 68) an adenocarcinoma was diagnosed. In 75 of these cases (n = 51) the atypical cells were graded as severe or worse (≥Pap IIIB).

Cervical smears are not taken to detect pathology of the endometrium, but whenever atypical cells are found in the smear there is a strong indication for further (gynaecological) examination.

Samenvatting

Atypische endometriumcellen zijn in de cervixuitstrijk een zeldzame bevinding, die altijd nadere diagnostiek behoeft gezien het risico van een endometriumcarcinoom. Bij vrouwen in de postmenopauze kunnen ook endometriumcellen zonder atypie een teken van endometriumafwijkingen zijn.

In een retrospectief onderzoek naar de uitkomsten van de follow-up bij deze afwijkende bevindingen werden over de periode 1978-1988 bij 52 cervixuitstrijken van postmenopauzale vrouwen (op een totaal van circa 50.000 uitstrijken bij deze categorie vrouwen) endometriumcellen met een normaal aspect gezien. Bij 25 vrouwen (48) werd histologisch onderzoek verricht; in 3 gevallen (6) werd een endometriumcarcinoom gevonden.

In 142 uitstrijken werden afwijkende endometriumcellen aangetroffen (alle leeftijden). Bij 104 vrouwen was histologisch onderzoek verricht: bij 68 van de 142 vrouwen (48) werd daarbij een carcinoom vastgesteld. Bij het merendeel van deze groep (51 vrouwen) werden de endometriumcellen in de uitstrijk als ten minste sterk atypisch geclassificeerd (≥Pap-klasse IIIB).

Het vinden van endometriumcellen met normaal aspect in de cervixuitstrijk van postmenopauzale vrouwen is een zeldzame bevinding; 6 had een carcinoom. Bij atypische endometriumcellen had 48 een maligniteit (alle leeftijden). Alhoewel de cervixuitstrijk niet bedoeld is om endometriumafwijkingen te detecteren, is het vinden van afwijkingen in het endometrium een sterke indicatie om verder (gynaecologisch) onderzoek te verrichten.