De ataxie van Friedreich: klinische moeilijkheden en genetische mogelijkheden

- Atypical Friedreich's ataxia was diagnosed by DNA-analysis in 4 patients, 2 men aged 70 and 67 and 2 women aged 32 and 37, who had features that included an onset of ataxia after the age of 25, retained tendon reflexes or hyperreflexia, absence of Babinski's sign, and/or a slowly progressive course. Friedreich's ataxia is the most frequent autosomal recessive cerebellar ataxia. Classical characteristics of the disease are a progressive cerebellar ataxia with an onset before the age of 25, loss of lower extremity tendon reflexes, and bilateral Babinski's sign. However, DNA-diagnostic testing based upon the detection of expanded GAA-repeats in the X25-gene, has shown that the clinical spectrum is broader than was previously assumed.

Zie ook het artikel op bl. 1672.

Dames en Heren,

Met een prevalentie van 2-4/100.000 personen is de autosomaal recessief overervende ziekte van Friedreich de meest voorkomende erfelijke spinocerebellaire ataxie. De klassieke criteria voor het stellen van de diagnose zijn: een progressieve gang- en extremiteitsataxie in combinatie met afwezige peesreflexen aan de benen beginnend vóór het 25e levensjaar, vaak al vóór het 10e.1 2 Dysartrie, piramidale verschijnselen aan de benen, achterstrengstoornissen en een axonale polyneuropathie ontwikkelen zich vroeg in het ziektebeloop. Het progressieve karakter moge blijken uit het feit dat na een gemiddelde ziekteduur van 10-15 jaar patiënten met de ziekte van Friedreich rolstoelgebonden zijn.2

Na de klonering van het verantwoordelijke gen (X25) in 1996 is bevestiging van de klinische diagnose met behulp van DNA-diagnostiek mogelijk geworden. Sedertdien blijkt echter niet zelden dat het fenotypisch spectrum van deze ziekte veel breder is dan aanvankelijk gedacht…