Darmrust voor acute colitis?

De conservatieve behandeling van een ernstige, niet-infectieuze, acute colitis bestaat uit de toediening van corticosteroïden en het corrigeren van tekorten aan vocht, elektrolyten en andere voedingsstoffen. Dat er ondanks deze maatregelen niet zelden chirurgisch ingrijpen noodzakelijk is, werd onlangs nog eens gemeld.1 Met totale parenterale voeding (TPV) werd het mogelijk de darm langdurig rust te bieden, hetgeen een aantrekkelijke gedachte leek voor de behandeling van patiënten met een ernstige acute colitis. Een gunstige genezingstendens van zo'n colitis door TPV werd dan ook gesuggereerd in verscheidene, niet gecontroleerde onderzoekingen. Onlangs verschenen de resultaten van een prospectief, gerandomiseerd onderzoek waarin bijdrage van darmrust aan het resultaat van de behandeling van 47 patiënten met een ernstige, niet-infectieuze acute colitis centraal stond.2 Uitgesloten werden patiënten met een toxisch megacolon, perforatie of niet te stelpen darmbloeding. Bij 27 patiënten bestond er een colitis ulcerosa; de ziekte van Crohn was de oorzaak bij 16, en bij de 4 overigen was het niet mogelijk de colitis te classificeren. Alle patiënten kregen 60 mg prednisolon daags intraveneus toegediend en werden naar gelang de voedingswijze ingedeeld in 2 groepen, 27 patiënten met darmrust en TPV (TPV-groep) en 20 met een gewoon dieet (orale groep). De samenstelling van het orale en parenterale menu was wat betreft stikstofgehalte en hoeveelheid kilocalorieën nagenoeg identiek. De TPV-groep en de orale groep waren vergelijkbaar wat betreft de uitgebreidheid van de ontsteking, de defecatiefrequentie, het gewichtsverlies, de mate van hypoalbuminemie en bloedbezinking. In de TPV-groep kwamen meer patiënten met koorts voor. Na analyse van de gegevens bleek dat het uiteindelijke resultaat van de behandeling na 1 week opneming in het ziekenhuis vaststond. Zestig procent van de patiënten uit de TPV- en de orale groep reageerde goed op de conservatieve behandeling, terwijl voor de overige 40 uit beide groepen chirurgische therapie uiteindelijk noodzakelijk was. Niemand met de ziekte van Crohn behoefde chirurgische interventie, terwijl 14 van de 27 patiënten met colitis ulcerosa geopereerd moesten worden. Na 1 week behandeling bleek de bezinking in de TPV- en de orale groep gelijk te zijn gedaald; in de orale groep nam men een statistisch significante stijging van het albuminegehalte in het serum waar. Bij de niet-geopereerde patiënten bleken tijdens een gemiddelde ‘follow-up’ van 43 maanden geen verschillen te bestaan tussen de orale en de TPV-groep wat betreft het recidiefpercentage.

De schrijvers hebben op overtuigende wijze aangetoond dat het belang van darmrust bij de behandeling van patiënten met een ernstige, acute colitis niet overschat mag worden en dat TPV geen extra bijdrage levert aan het genezingsproces van deze ziekte. Dezelfde conclusie werd reeds eerder getrokken in een overeenkomstig prospectief, gerandomiseerd onderzoek met dezelfde vraagstelling.3 Dit betekent echter niet dat TPV voor deze ziekte geschrapt moet worden. TPV moet hierbij, net als bij de meeste andere hiervoor in aanmerking komende gastro-intestinale aandoeningen, gegeven worden vanuit overwegingen betreffende de voeding.