COVID-19: hoger overlijdensrisico met HVZ

Onderliggende hart- en vaatziekten (HVZ) verhogen het risico op overlijden tijdens ziekenhuisopname voor een COVID-19-infectie; het gebruik van ACE-remmers en angiotensine-II-receptorblokkers (ARB’s) draagt niet bij aan dit risico. Dat concludeerden Amerikaanse onderzoekers recent in The New England Journal of Medicine (2020; online 1 mei).

Het lijkt erop dat mensen met HVZ ernstiger getroffen worden door COVID-19 dan mensen zonder HVZ. Omdat SARS-CoV-2 zou aangrijpen op de ACE2-receptor, adviseren sommige experts zelfs om behandeling met ACE-remmers en ARB’s tijdelijk te staken bij COVID-19-patiënten. Het is echter niet bewezen dat deze medicijnen schadelijk zouden zijn voor de patiënt. Daarop hebben de onderzoekers gekeken of er associaties waren tussen HVZ en bijbehorend medicijngebruik en het overlijden aan COVID-19.

Zij analyseerden de gegevens van 8910 COVID-19-patiënten uit 169 ziekenhuizen in 11 Aziatische, Europese en Noord-Amerikaanse landen. De patiënten waren opgenomen geweest in de periode 20 december 2019-15 maart 2020 en ontslagen (n = 8395: 94,2%) of overleden (n = 515: 5,8%) vóór 29 maart 2020. De patiënten lagen gemiddeld 10,7 (SD: 16) dagen in het ziekenhuis en waren gemiddeld 49 (SD: 16) jaar. 40% was vrouw en ze hadden diverse etnische achtergronden (63,5% wit; 7,9% zwart; 6,3% latino; 19,3% Aziatisch).

Factoren die een verhoogd risico gaven op overlijden tijdens de ziekenhuisopname waren coronaire hartziekte (10,2% vs. 5,2% zonder de aandoening; OR: 2,70; 95%-BI: 2,08-3,51), hartfalen (15,3% vs. 5,6% zonder de aandoening; OR: 2,48; 95%-BI: 1,62-3,79) en hartritmestoornissen (11,5% vs. 5,6% zonder de aandoening; OR: 1,95; 95%-BI: 1,33-2,86). Ook COPD, roken, leeftijd > 65 jaar en het mannelijk geslacht gaven een verhoogd risico. Het overlijdensrisico in het ziekenhuis leek niet beïnvloed door etniciteit, ARB’s, diabetes, hyperlipidemie en immunosuppressieve conditie. Het gebruik van ACE-remmers en statines verlaagde het risico juist (resp. OR: 0,33; 95%-BI: 0,20-0,54 en OR: 0,35; 95%-BI: 0,24-0,52).

De onderzoekers benadrukken wel dat voorzichtigheid geboden is bij de interpretatie van deze retrospectieve onderzoeksresultaten: dat patiënten die ACE-remmers of statines gebruiken minder risico hadden om te overlijden, betekent nog niet dat deze medicijnen een beschermend effect bieden.