Coma bij een peuter na behandeling met de 'toverzalf' lidocaïne-prilocaïnecrème

- A 2-year-old girl lost consciousness after the topical application of lidocaine-prilocaine cream (EMLA) in preparation for the removal of multiple mollusca contagiosa. Both the area on which cream was applied (80 of body surface) and the total amount of cream (90 g) exceeded the maximum dosage. Lidocaine-prilocaine cream is a widely used local anaesthetic with few side effects when used properly. Intoxication with a lidocaine-prilocaine preparation may have serious consequences, such as changes in intracardiac conduction, excitation or depression of the central nervous system and methaemoglobinaemia. In our patient both methaemoglobinaemia and depression of the central nervous system occurred, resulting in loss of consciousness. She was treated with 100 oxygen and fully recovered.

Ned Tijdschr Geneeskd. 2006;150:1805-7

Dames en Heren,

Het combinatiepreparaat van lidocaïne en prilocaïne met de naam ‘eutectic mixture of local anaesthetics’(EMLA)-crème is een veelgebruikt lokaal anestheticum. Dit vanwege de non-invasieve aard van het middel en de goede analgetische werking.1-3 Voor kinderen wordt het vaak ‘toverzalf’ genoemd, omdat het de pijnlijkheid van bijvoorbeeld een venapunctie of een kleine lokale chirurgische ingreep, zoals de verwijdering van mollusca contagiosa, aanzienlijk vermindert. De werkzame bestanddelen zijn, zoals gezegd, lidocaïne en prilocaïne; beide hebben in de crème een gehalte van 1 mg per 25 g. In het algemeen bestaat de indruk dat de crème onschuldig is en weinig bijwerkingen kent. Als er al bijwerkingen optreden, zijn dat meestal lokale effecten, zoals bleekheid, erytheem en oedeem.2 Dat de crème ook ernstige systemische complicaties kan veroorzaken in geval van overdosering wordt geïllustreerd in de volgende casus.

Patiënt A, een bijna 2 jaar oud meisje, wordt gezien op de kinderafdeling…