Recentelijk publiceerde The Lancet de langetermijnresultaten van de ‘International subarachnoid aneurysm trial’ (ISAT).1 In deze prospectief gerandomiseerde multicentrische studie werden in de periode 1994-2002 2 groepen patiënten met een subarachnoïdale bloeding door een gebarsten intracranieel aneurysma vergeleken die endovasculair (‘coiling’) of operatief behandeld waren (‘clippen’). Een voorwaarde was dat het aneurysma van de patiënten voor beide behandelingen in aanmerking moest komen. Dit leidde destijds tot een grote exclusie van patiënten (78%).2
Analyse van de resultaten
In 2002 publiceerde de onderzoekers de resultaten van de ISAT-studie na een follow-upduur van 1 jaar. De gegevens lieten een statistisch significant verschil zien bij coiling voor zowel de functionele uitkomst als voor de mortaliteit.3 Deze uitkomsten zorgden destijds voor veel discussie rond de keuze van de behandeling van patiënten met een subarachnoïdale bloeding. Gezien de selectiebias en de lokale opzet van de studie – het merendeel van de geïncludeerde patiënten (>…
Reacties