Chronisch hartfalen en depressie: beperkingen van specialisme-specifieke multidisciplinaire richtlijnen

- Recently two monodisciplinary guidelines, ‘Mood disorders’ and ‘Chronic heart failure’, were upgraded to multidisciplinary guidelines in order to guarantee an appropriate long-term care trajectory for these patients. Neither guideline mentions clinically relevant interactions despite the extensive research in this area over the past decade. The guideline for chronic heart failure should include information on how to detect patients who are depressed or at risk of depression and that depressed patients are at risk of non-compliance with the cardiac treatment. In the guideline for mood disorders excess mortality and the need for combined treatment with cardiologists should be mentioned.

Richtlijnen vormen in toenemende mate de basis van ons klinisch handelen. In Nederland wordt de ontwikkeling van medisch-specialistische richtlijnen ondersteund door het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, de Koninklijke Nederlandsche Maatschappij tot bevordering der Geneeskunst, de Orde van Medisch Specialisten en het Kwaliteitsinstituut voor de Gezondheidszorg CBO. Wetenschappelijke verenigingen worden in de gelegenheid gesteld 2 richtlijnen per jaar te ontwikkelen.

Ondanks hun gewicht hebben richtlijnen ook beperkingen. Wij gaan hier in op 2 recent herziene richtlijnen: ‘Stemmingsstoornissen’ en ‘Chronisch hartfalen’.1 2 Daarin wordt namelijk onvoldoende aandacht besteed aan patiënten die beide aandoeningen hebben, terwijl (a) depressie en hartfalen frequenter gecombineerd voorkomen dan men op grond van hun afzonderlijke prevalentie mag verwachten,3 (b) in de komende 20 jaar cardiovasculaire stoornissen en depressieve stoornissen volksziekte nummer 1 en 2 zullen zijn4 en (c) deze vorm van comorbiditeit tot verhoogde sterfte en morbiditeit leidt.5