Cachexie bij kanker: stoornissen in de eiwit- en aminozuurstofwisseling

- Cancer-induced cachexia is characterized by complex changes in the intermediary metabolism. There is a raised basal metabolism with increased turnover of lipids, carbohydrates and proteins.

- In this altered metabolic milieu, protein catabolism occurs in peripheral tissue resulting in release of amino acids for the benefit of visceral organs. These as a rule increase in protein mass and also produce more plasma proteins.

- The amino acid glutamine plays a central part in this. It is released in large amounts from muscle tissue and is consumed to a high degree by visceral organs and immune cells.

- Although biochemically glutamine is not an essential amino acid, in cancer-induced cachexia it appears to be a ‘conditionally’ essential amino acid.

- Changes in the protein metabolism appear to be controlled by chronically increased neuroendocrine and inflammatory activity (exerted among other things by tumour necrosis factor α, interleukins 1 and 6 and catecholamines).

- Fundamental research, animal experiments and certain clinical trials show that the metabolism altered by these mediators can be corrected using hormonal preparations such as growth hormone, β₂-adrenergic agonists and insulin.

- In the future it may conceivably be possible to correct the metabolic disturbance with drugs and the depletion of nutrients with specific nutritional supplements.

Samenvatting

- Cachexie door kanker wordt gekenmerkt door complexe veranderingen in het intermediaire metabolisme. Er is een verhoogd basaal metabolisme met verhoogde omzettingen (‘turnover’) van vetten, koolhydraten en eiwitten.

- In dit veranderd metabool milieu vindt eiwitafbraak in perifeer weefsel plaats waardoor aminozuren vrijkomen ten behoeve van viscerale organen. Deze nemen in het algemeen in eiwitmassa toe en produceren ook meer plasma-eiwitten.

- Het aminozuur glutamine speelt een centrale rol. Het komt in grote hoeveelheden vrij uit spierweefsel en wordt door viscerale organen en immuuncellen in hoge mate geconsumeerd.

- Hoewel glutamine biochemisch geen essentieel aminozuur is, lijkt het bij kankercachexie wel een ‘conditioneel’ essentieel aminozuur.

- De veranderingen in de eiwitstofwisseling lijken gestuurd te worden door een chronisch verhoogde neuro-endocriene en inflammatoire activiteit (door onder andere tumornecrosisfactor α, interleukine 1 en 6, catecholaminen).

- Fundamenteel onderzoek, dierexperimenteel onderzoek en enkele klinische onderzoeken laten zien dat de door deze mediatoren veranderde stofwisseling bijgestuurd kan worden met hormonale preparaten zoals groeihormoon, β₂-adrenerge agonisten en insuline.

- In de toekomst is het wellicht mogelijk de metabole verstoring te corrigeren door farmaca en de depletie van nutriënten door specifieke voedingssupplementen.