Buiten het ziekenhuis opgelopen pneumonie: verwekkers en beloop bij patiënten opgenomen in een algemeen ziekenhuis

To determine prognostic factors and the significance of (non-invasive) microbiological tests for the clinical course of patients admitted to one general hospital with community-acquired pneumonia (CAP).

Design

Prospective observational study.

Method

Patients admitted to one location of a general hospital with symptoms of CAP during the period January 1998-December 1999 were included. Data from the anamnesis, physical examination and laboratory tests were recorded and samples were taken for diagnosis of the possible pathogens. Cultures were made of sputum and blood, serum and sputum were examined for infection with viral and atypical microorganisms, and the urine was screened for Streptococcus pneumoniae and Legionella antigens.

Results

Of the 157 patients studied, 28 (18) died as a direct result of CAP. In a stepwise multivariate analysis, age ≥ 65 years, increased serum-creatinine levels and hypercapnia were independent predictors of mortality. Streptococcus pneumoniae and Haemophilus influenzae were detected 53 and 19 times, respectively, and were the bacterial pathogens most frequently found. Among the nonbacterial pathogens, Mycoplasma pneumoniae was found 37 times and serologic tests for influenza A or B virus were positive in 34 cases. In 62 patients (39), extensive microbiological tests revealed signs of a combined infection and in 20 patients (13) no microorganism could be detected. An elevated serum-procalcitonin level was associated with bacterial infections. As a consequence of their retrospective nature, the results of the extensive serological tests did not contribute to reaching a diagnosis in daily clinical practice. In comparison with the literature, there was a markedly high number of subclinical or atypical infections with Legionella (8) and Bordetella (18) and a high incidence of viral and atypical microorganisms as the cause of CAP.

Samenvatting

Doel

Onderzoek naar variabelen en de betekenis van (niet-invasieve) microbiologische diagnostiek op het klinisch beloop bij patiënten die in één algemeen ziekenhuis werden opgenomen met een buiten het ziekenhuis opgelopen pneumonie (‘community-acquired pneumonia; CAP).

Opzet

Prospectief observationeel onderzoek.

Methode

Patiënten die in de periode januari 1998-december 1999 opgenomen werden met verschijnselen van een CAP op één locatie van een algemeen ziekenhuis werden in het onderzoek geïncludeerd. Gegevens uit anamnese, lichamelijk onderzoek en laboratoriumonderzoek werden vastgelegd en materiaal werd afgenomen voor diagnostiek op de mogelijke verwekkers. Er werd gebruikgemaakt van sputumkweken en bloedkweken, van serologisch en sputumonderzoek voor infecties met virale en atypische micro-organismen, en van de urineantigeentests voor Legionella en Streptococcus pneumoniae.

Resultaten

In het onderzoek werden 157 patiënten betrokken. Van hen overleden er 28 (18) aan de gevolgen van CAP. Met stapsgewijze multivariate analyse bleken leeftijd ≥ 65 jaar, hypercapnie en een verhoogde serumcreatinineconcentratie onafhankelijke prognostische factoren voor sterfte. Streptococcus pneumoniae en Haemophilus influenzae werden 53 en 19 keer gevonden en waren bacteriële verwekkers met de hoogste incidentie. Als niet-bacteriële verwekkers werden Mycoplasma pneumoniae en influenza-A- of -B-virus 37 respectievelijk 34 keer aangetoond. Bij 62 (39) patiënten leverde het uitgebreide microbiologische onderzoek aanwijzingen op voor een combinatie-infectie en bij 20 (13) kon geen verwekker worden gevonden. Een verhoogde serumconcentratie procalcitonine werd vaker gezien bij een bacteriële infectiecomponent. De resultaten van het uitgebreide serologisch onderzoek droegen, door hun retrospectieve karakter, niet bij aan de besluitvorming in de dagelijkse praktijk. Er waren een opvallend groot aantal atypisch of subklinisch verlopende infecties met Legionella (8) en Bordetella (18) en een grote bijdrage van virale en atypische infecties als oorzaak van CAP in vergelijking met de literatuur.