Buiktyfus en paratyfus in twee academische ziekenhuizen: 1984-1990

– A diagnosis of blood culture-positive typhoid (TF; n=39) or paratyphoid (PTF; n=17) fever was made in 56 patients admitted to two Dutch university hospitals in the period 1984-1990. The group of TF patients constituted 9 of the reported national total during those years. A retrospective analysis of available clinical, laboratory and epidemiological data was carried out. Without exception, infections were contracted during travel abroad, especially to India and Indonesia. The clinical features and the response to antimicrobial treatment of TF and PTF proved essentially the same. Fever, headache and anorexia were important symptoms; rose spots and splenomegaly were found in 1838 and 1039 with S. typhi respectively. Most patients had a normal white blood cell count; less than half of the patients had thrombocytopenia. A positive Widal-test was found in 1524 patients with S. typhi. 1839 patients with S. typhi had been vaccinated; 10 did not know. Amoxycillin was the preferred antimicrobial agent in 69 of cases. Median defervescence time was 5 days in TF and 4 days in PTF. Relapse occurred in 3 TF cases. The recurrence rate after amoxycillin treatment was 7.6. Profuse intestinal bleeding (1x), septic shock (1x) and cholangitis plus ARDS (1x) were major complications, seen in TF patients only. All patients recovered fully. None of the isolated strains of S. typhi or S. paratyphi proved multiresistant. Surveillance data from the Dutch National Institute of Public Health and Environmental Protection suggest that multidrug-resistance of S. typhi is increasing, especially in strains imported from countries such as India and Pakistan. These findings coincide with similar reports in the UK, warning of increasing incidence of imported multidrug-resistant S. typhi. One of the newer quinolone antibiotics, such as ciprofloxacin, should therefore be considered the drug of first choice in the treatment of TF imported from India or Pakistan.

Samenvatting

De klinische gegevens en laboratoriumgegevens in het Academisch Medisch Centrum (AMC) te Amsterdam en het Academisch Ziekenhuis Utrecht (AZU) van alle patiënten bij wie gedurende de periode 1 januari 1984-31 december 1990 uit het bloed Salmonella typhi of S. paratyphi werd geïsoleerd, werden retrospectief bestudeerd. Bij 39 patiënten werd S. typhi uit het bloed geïsoleerd, bij 13 patiënten S. paratyphi A en bij 4 patiënten S. paratyphi B. Van de 56 patiënten waren 23 buitenlanders of allochtone Nederlanders. De ziekte was steeds tijdens of na een verblijf in het buitenland begonnen. India en Indonesië waren de meest bezochte landen. Klinische manifestatie en bevindingen bij lichamelijk onderzoek en laboratoriumonderzoek waren bij de patiënten met buiktyfus en paratyfus niet wezenlijk verschillend. Koorts, hoofdpijn en anorexie waren de belangrijkste klachten. Roseolae en splenomegalie werden gevonden bij respectievelijk 47 (1838) en 26 (1039) van de patiënten met buiktyfus. De meeste patiënten hadden bij opname een normaal aantal leukocyten; minder dan de helft van de patiënten had trombocytopenie. De uitslag van de Widal-test was positief bij 15 van 24 geteste patiënten met buiktyfus. Van de 39 patiënten met buiktyfus waren 18 gevaccineerd; van 10 patiënten was de vaccinatiestatus niet bekend. De meeste patiënten werden behandeld met amoxicilline. De mediane tijd tot normalisering van de temperatuur gedurende ten minste 24 uur bedroeg bij infecties met S. typhi 5 dagen en bij patiënten met paratyfus 4 dagen. Bij 3 patiënten met buiktyfus deden zich complicaties voor: septische shock, ‘adult respiratory distress syndrome’ (ARDS) met cholangitis, en ernstige intestinale bloeding. Er overleden geen patiënten. Bij 3 patiënten met buiktyfus ontstond een recidief. Geen van de geisoleerde stammen van S. typhi was multiresistent. Gezien recente publikaties en gegevens van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieuhygiëne (RIVM) dient rekening te worden gehouden met multiresistente stammen van S. typhi, vooral bij patiënten die India en Pakistan bezochten. Toediening van een van de nieuwere chinolonen (zoals ciprofloxacine) is de therapie van eerste keuze bij de behandeling van deze patiënten.