Een grote Noord-Amerikaanse gerandomiseerde studie kraakt het gebruik van een apparaat dat door laagintensief ultrageluid botbreuken sneller zou doen helen. Het artikel laat daarnaast pijnlijk zien hoe apparatuur zonder bewezen effectiviteit toch massaal door patiënten en behandelaars kan worden omarmd (BMJ. 2016;355:i5351).
De Canadese en Amerikaanse onderzoekers verdeelden 501…
Botstimulator helpt wel
Een zwaluw maakt nog geen zomer. Een slecht uitgevoerd onderzoek naar het klinisch toepassen van een botstimulator, doet niet al het andere onderzoek teniet.
Hierbij willen we reageren op het stuk van Lucas Maillete de Buy Wenniger (Ned Tijdschr Geneeskd 2016;160:C3240)
Als beter was gekeken naar het artikel (BMJ 2016;355:i5351) dan moet zijn opgevallen dat in deze studie de therapietrouw met gebruik van het ultrageluid apparaat heel laag is (43%). Dit komt niet overeen met de dagelijkse praktijk en andere literatuur (>80%) (Medical Devices: Evidence and Research 2016;9:423–7). De therapietrouw is niet gecontroleerd door de onderzoekers maar via een interne registratie in het ultrageluid apparaat.
De studie-patiënten waren merendeels gezonde mannen die volgens de geldende standaarden (intra-medullaire pen osteosynthese) geopereerd zijn aan een tibia fractuur. Dergelijke fracturen bij gezonde patiënten genezen meestal tussen 6-12 weken. Met meetmomenten op 6, 12, 18, 26, 38 en 52 weken is een verschil in botheling tussen wel en niet additioneel met ultrageluid behandelde patiënten heel moeilijk aan te tonen. Dit vergt een poliklinische (radiologische) 2 wekelijkse controle en een veel groter aantal deelnemers ten einde een significant verschil aan te tonen.
Een meta-analyse in ons eigen land uitgevoerd liet zien dat er op basis van de beschikbare literatuur een significant positief effect van ultrageluid is op de botgenezing (JBJS Rev. 2016 Mar 29;4(3)). In Groot Brittannië wordt dit ook onderschreven met een NICE guide line (http://nice.org.uk/guidance/mtg12).
Een apparaat, dat een grote operatieve behandeling van niet genezen bot kan voorkomen, is bewezen kosteneffectief. Een operatie is vele malen duurder dan de ultrageluid behandeling,
Het NTvG staat erop voor dat zij tot publicatie overgaat nadat een artikel door ter zake deskundige specialisten beoordeeld is op juistheid en kwaliteit (‘peer review’).
Vandaar dat wij ons verplicht voelen een nuancering en reactie te geven op de conclusie dat ultrageluid geen positieve werking op botgenezing zou hebben.
Dr. Peter Nolte, Orthopaedisch chirurg Spaarne Gasthuis, Orthopaedie, Hoofddorp
Dr. Frank Bloemers, Trauma chirurg VUmc, Trauma Chirurgie Amsterdam