Bij iedere huisarts evenveel pillen?

Purpose

Complex medication management in older people with multiple chronic conditions can introduce practice variation in polypharmacy prevalence. This study aimed to determine the inter-practice variation in polypharmacy prevalence and examine how this variation was influenced by patient and practice characteristics.

Methods

This cohort study included 45,731 patients aged 55 years and older with at least one prescribed medication from 126 general practices that participated in NIVEL Primary Care Database in the Netherlands. Medication dispensing data of the year 2012 were used to determine polypharmacy. Polypharmacy was defined as the chronic and simultaneous use of at least five different medications. Multilevel logistic regression models were constructed to quantify the polypharmacy prevalence variation between practices. Patient characteristics (age, gender, socioeconomic status, number, and type of chronic conditions) and practice characteristics (practice location and practice population) were added to the models.

Results

After accounting for differences in patient and practice characteristics, polypharmacy rates varied with a factor of 2.4 between practices (from 12.4% to 30.1%) and an overall mean of 19.8%. Age and type of conditions were highly positively associated with polypharmacy, and to a lesser extent a lower socioeconomic status.

Conclusions

Considerable variation in polypharmacy rates existed between general practices, even after accounting for patient and practice characteristics, which suggests that there is not much agreement concerning medication management in this complex patient group. Initiatives that could reduce inappropriate heterogeneity in medication management can add value to the care delivered to these patients.

Samenvatting

Doel

Onderzoeken wat de variatie is in het percentage oudere patiënten met polyfarmacie tussen huisartsenpraktijken, in de groep mensen die minstens één geneesmiddel gebruikt, en in hoeverre patiënt- en praktijkkenmerken met deze variatie samenhangen.

Opzet

Cohortonderzoek.

Methode

We gebruikten gegevens van huisartsenpraktijken – gekoppeld met gegevens van apotheken – die deelnamen aan NIVEL Zorgregistraties eerste lijn en de Stichting Farmaceutische Kengetallen. We includeerden patiënten van 55 jaar en ouder die ten minste 1 geneesmiddel gebruikten in 2012. Van de 45.731 geïncludeerde patiënten uit 126 huisartsenpraktijken bepaalden we het percentage patiënten met polyfarmacie. Vervolgens onderzochten we met multilevel logistische regressieanalyses wat de inter-praktijkvariatie was. Verschillende patiënt- en praktijkkenmerken werden toegevoegd aan de modellen, als mogelijke verklarende variabelen voor de variatie.

Resultaten

De spreiding in het percentage oudere patiënten met polyfarmacie tussen praktijken liep van 12,4 tot 30,1%, nadat gecorrigeerd was voor verschillen in patiënt- en praktijkkenmerken. Gemiddeld had 19,8% van de patiënten polyfarmacie. Hoe ouder patiënten waren, des te groter de kans op polyfarmacie. Ook het aantal en het type chronische aandoeningen hing sterk positief samen met het hebben van polyfarmacie. In mindere mate gold dit voor sociaal-economische status. Praktijkkenmerken waren nauwelijks van invloed op de verschillen tussen praktijken.

Conclusie

Er is aanzienlijke inter-praktijkvariatie in het percentage oudere patiënten met polyfarmacie. Omdat dit niet komt door verschillen in de patiëntpopulatie of door praktijkkenmerken, lijken zorgverleners een grote rol te spelen bij de verschillen in het voorschrijven. Vervolgonderzoek naar de verklaring en mogelijke ongewenste effecten van deze verschillen is belangrijk.

Artikelinformatie

Aanvaard op

10 oktober 2016

1 februari 2017

Citeer dit artikel als

Ned Tijdschr Geneeskd. 2017;161:D864

Vakgebied

Geneesmiddelen

Huisartsgeneeskunde

Ouderen

Auteursinformatie

*Dit onderzoek werd eerder gepubliceerd in Pharmacoepidemiology and Drug Safety (2016;25:1033-41) met als titel ‘Inter-practice variation in polypharmacy prevalence amongst older patients in primary care’. Afgedrukt met toestemming.

Contact Nederlands Instituut voor Onderzoek van de Gezondheidszorg

Belangenverstrengeling

Aanvaard op 10 augustus 2016

Verantwoording

Belangenconflict en financiële ondersteuning: geen gemeld.

Auteur	Belangenverstrengeling
Judith Sinnige	ICMJE-formulier
Jozé C. Braspenning	ICMJE-formulier
François G. Schellevis	ICMJE-formulier
Karin Hek	ICMJE-formulier
Irina Stirbu	ICMJE-formulier
Gert P. Westert	ICMJE-formulier
Joke C. Korevaar	Niet beschikbaar

Heb je nog vragen na het lezen van dit artikel?

Check onze AI-tool en verbaas je over de antwoorden.

ASK NTVG

Reacties

Inter-praktijkvariatie niet goed onderbouwd

Jullie hoofdconclusie dat er een aanzienlijke interpraktijkvariatie is wordt niet goed onderbouwd. Weliswaar geven jullie de uiterste percentages aan van deze variatie, namelijk 12,4 en 30,1 % polyfarmacie, maar niet duidelijk is hoeveel van de 126 huisartspraktijken zich rond het gemiddelde van 19,8% bevonden en hoeveel dichtbij de uiterste percentages. Als er 1 praktijk is met 12,4 en 1 met 30,1 en alle anderepraktijken hebben 19,8% dan valt het wel mee met die variatie.

Spreiding pillengebruik is goed aangegeven (auteurs)

Onze publicatie in het NTvG is een ingekorte versie van ons artikel in Pharmacoepidemiol Drug Saf. Juist om deze variatie en de omvang daarvan inzichtelijk te maken staat in de uitgebreide versie een figuur die dit exact in beeld brengt, er is dus inderdaar niet slechts 1 praktijk met 12% en 1 met 30%.

referentie: Sinnige J, Braspenning JC, Schellevis FG, Hek K, Stirbu I, Westert GP, Korevaar JC. Inter-practice variation in polypharmacy prevalence amongst older patients in primary care. Pharmacoepidemiol Drug Saf. 2016 Sep;25(9):1033-41.