Bemoeilijkte mictie bij een kind toegeschreven aan het gebruik van ipratropium en salbutamol

- A 5-year-old child was referred to our clinic because of voiding difficulties. She had been continent for 2.5 years. She had a hesitation of the urinary flow and voided with variable residual volumes. She had been using ipratropium and salbutamol regularly for her asthma. The voiding difficulties disappeared when the inhalation medication was stopped. During provocation with both medications this adverse effect was successively confirmed. The airway complaints were adequately controlled with inhaled steroids and she manifested functional voiding. Voiding difficulties as an adverse effect of ipratropium and salbutamol have not yet been described in children. At the Netherlands Pharmacovigilance Centre Lareb a few cases in children have been reported. Interaction with the sympathetic and parasympathetic activity of the bladder and pelvic floor muscles is a possible explanation for the voiding difficulties. In the assessment of voiding problems one needs to question the patient on the use of asthma medication.

Ned Tijdschr Geneeskd. 2007;151:2726-8

Samenvatting

Een voorheen zindelijk 5-jarig meisje werd naar de kinderarts verwezen wegens een aarzelende, onderbroken mictie en moeite met uitplassen. Er werd gestart met mictietraining omdat een urologische oorzaak voor de klachten onwaarschijnlijk was. Zij gebruikte achtereenvolgens ipratropium en salbutamol wegens benauwdheidsklachten. Na het staken van deze medicatie verdwenen de mictieklachten. Door provocatie met ipratropium werd deze bijwerking bevestigd en ook provocatie met salbutamol leidde tot terugkeer van de klachten. Met inhalatiesteroïden waren de luchtwegklachten goed onder controle en was er een normaal mictiepatroon. De verklaring voor de bijwerking moet gezocht worden in interactie van parasympathische en sympathische activiteit op de musculatuur van de blaas en de bekkenbodem. Deze bijwerking is bij kinderen nog niet beschreven. Het Nederlands Bijwerkingen Centrum Lareb kreeg inmiddels een klein aantal meldingen van deze bijwerking bij kinderen. Bij een goede mictieanamnese behoort daarom ook de vraag naar astmamedicatie.

Ned Tijdschr Geneeskd. 2007;151:2726-8