Behandeling van pijn bij kanker met systemisch toegediende opioïden

- The World Health Organisation guidelines for cancer pain relief have been proven efficacious in 90 of the patients with cancer pain.

- The patient's self-report of pain is the focus of treatment.

- When initiating treatment, controlled-release preparations of opioids are generally favoured, and are combined with immediate release morphine to prevent or treat ‘breakthrough’ pain and to enable the optimum opioid dosage to be calculated. (Breakthrough pain is a transient increase in pain in a patient who has stable, persistent pain treated with opioids.)

- In patients with an unfavourable balance between analgesia and side effects, the following strategies may be useful, together with appropriate treatment of the side effects:

- Sequential opioid trials (so-called opioid rotation) is an approach which is effective in 50-70 of the patients.

- Changing the route of opioid administration is successful in 70-95 of the patients. When selecting an invasive technique, continuous subcutaneous infusion is medically preferred. Spinal analgesia is an alternative.

- Knowledge of the relative potency of opioid drugs and of their biologic availability is needed to guide changes in drugs or routes of administration.

Samenvatting

- De richtlijnen van de Wereldgezondheidsorganisatie geven, mits goed gebruikt, een adequate pijnstilling bij 90 van de patiënten met kankerpijn.

- De intensiteit van de pijn zoals de patiënt die aangeeft, staat centraal bij de behandeling.

- Bij het beginnen van een behandeling met opioïden wordt gekozen voor een preparaat met een gereguleerde afgifte. Daarnaast wordt ‘zo nodig’ een kortwerkend opioïd voorgeschreven om doorbraakpijn (een episodische toename van pijn bij een overigens goed gereguleerde achtergrondpijn) te voorkomen of te behandelen, en om de uiteindelijk benodigde dosis opioïden te kunnen berekenen.

- Bij een ongunstige balans tussen pijnstilling en bijwerkingen zijn er, naast een medicamenteuze behandeling van de bijwerkingen, de volgende mogelijkheden.

- Er kan een opioïdrotatie worden uitgevoerd; dat is een wijziging van het type opioïd. Opioïdrotatie is effectief gebleken bij zo'n 50-70 van de patiënten.

- Een verandering in de route van toediening is effectief bij 70-95 van de patiënten. Als voor een invasieve techniek gekozen wordt, verdient een continue subcutane toediening de voorkeur. Spinale analgesie is een alternatief.

- Om deze maatregelen te kunnen uitvoeren heeft men kennis nodig over de equianalgetische dosis en de biologische beschikbaarheid van de verschillende opioïden.