Ascites door hypothyreoïdie

Een 77-jarige man meldde zich met ascites, die bleek te berusten op hypothyreoïdie. Nadat de ascites met natriumbeperkt dieet, diuretica en paracentese in remissie was gebracht, voorkwam monotherapie met levothyroxine een recidief van de ascites. Na het staken van levothyroxine, wegens onvoldoende therapietrouw, ontwikkelde zich onmiddellijk weer ascites. Kenmerkend voor deze vorm van ascites zijn de hoge concentratie totaal eiwit in de ascitesvloeistof en de hoge gradiënt tussen de albumineconcentratie in het serum en in de ascitesvloeistof (SAAG). Het ontstaansmechanisme van ascites bij hypothyreoïdie is nog niet opgehelderd. Als hypothesen hiervoor zijn geopperd: een verhoogde capillaire membraanpermeabiliteit, lymfeobstructie door hyaluronzuur-albuminecomplexen en verminderde waterdiurese door een overmaat aan antidiuretisch hormoon. Bij patiënten met ascites, zonder evidente oorzaak, verdient het aanbeveling de schildklierfunctie te testen, zeker indien de SAAG hoog is (> 11 gl).