Arseentrioxide, een nieuw therapeuticum bij de behandeling van acute promyelocytenleukemie in geval van resistentie tegen tretinoïne

- Chinese clinical investigators in 1986 demonstrated the therapeutic potential of tretinoin and in 1992 that of arsenic trioxide in the treatment of acute promyelocytic leukaemia. These observations have been confirmed in European and American centres.

- In acute promyelocytic leukaemia there is an abnormal receptor for retinoids, designated PML/RAR-α. This receptor binds retinoids inadequately so that extra retinoids (in the form of tretinoin) are required to restart the normal cellular maturation, after which the promyelocytes can mature into granulocytes.

- Arsenic trioxide has a different mode of action, possibly related to its effects on sulfhydryl-rich proteins, resulting in dysplastic leukaemic promyelocytes, ending up in apoptotic cell death.

- Since 1990 tretinoin has been included worldwide in the treatment of acute promyelocytic leukaemia. The use of arsenic trioxide has not yet been included in treatment protocols for promyelocytic leukaemia in western medicine.

Samenvatting

- In 1986 kwam uit China het eerste bericht over de klinische werkzaamheid van tretinoïne bij de behandeling van acute promyelocytenleukemie. Het waren wederom Chinese clinici die in 1992 de therapeutische werkzaamheid van arseentrioxide bij dit type leukemie hadden vastgesteld. Hun waarnemingen werden door Europese en Amerikaanse centra bevestigd.

- Bij acute promyelocytenleukemie is er een abnormale receptor voor retinoïden, aangeduid als PML/RAR-α. Deze receptor kan retinoïden minder goed binden, zodat extra retinoïden nodig zijn (in de vorm van tretinoïne) om de normale celrijping weer op gang te brengen, waarna de promyelocyten kunnen uitrijpen tot granulocyten.

- Arseentrioxide heeft een geheel ander werkingsmechanisme. Waarschijnlijk bindt het zich aan sulfhydrylrijke eiwitten, waardoor leukemische promyelocyten dysplastisch worden en daarna apoptotisch te gronde gaan.

- Sedert 1990 wordt tretinoïne ook in de westerse geneeskunde toegepast bij de behandeling van acute promyelocytenleukemie. Arseentrioxide is in het Westen (nog) niet in de gebruikelijke behandelingsprotocollen opgenomen.