Apoplexie van de hypofyse: een endocrinologisch spoedgeval

- A 32-year-old woman, a 73-year-old man and a 26-year-old pregnant woman presented with headache, vomiting, and variable presence of visual disturbances, impaired consciousness, and circulatory shock. All three had pituitary apoplexy. In the first patient lymphocytic hypophysitis was diagnosed, the second had a nonfunctional adenoma and the last patient probably also. All three patients were treated conservatively with full recovery of signs and symptoms. However pituitary insufficiency remained in all three. Pituitary apoplexy is an acute event with significant morbidity and mortality. The cause is a rapid expansion of, usually, a pre-existing, often not yet known, adenoma by massive haemorrhage or infarction. Pressure, among other things, causes hypopituitarism, meningism, compression of the chiasma opticum and visual disturbances. Although many predisposing factors have been identified, pituitary apoplexy is often an unpredictable event. Diagnosis is made by the typical clinical presentation, eye examination, MRI and by measuring pituitary hormones. Treatment is with suppletion of the deficient hormones and in selected patients by transsphenoidal decompression surgery.

Ned Tijdschr Geneeskd. 2005;149:2748-51

Samenvatting

Een 32-jarige vrouw, een 73-jarige man en een 26-jarige zwangere vrouw presenteerden zich met hoofdpijn, braken en wisselende aanwezigheid van dubbelzien, verlaagd bewustzijn en circulatoire shock. Bij alle drie bleek het te gaan om apoplexie van de hypofyse. De eerste patiënt had een lymfocytaire hypofysitis, de tweede een niet-functionerend adenoom en de laatste vermoedelijk ook. Alle drie patiënten werden conservatief behandeld en hadden een goede uitkomst wat betreft klachten en herstel van oogbewegingen. Hypofyse-uitval echter bleef bij allen aanwezig. Apoplexie van de hypofyse (pituïtaire apoplexie) is een acute aandoening met aanzienlijke morbiditeit en sterfte. De oorzaak is een acute vergroting van een bestaande, vaak nog niet bekende, afwijking van de hypofyse (meestal een adenoom) door een bloeding of infarcering. Door onder meer massawerking ontstaan hypopituïtarisme, meningisme en compressie van het chiasma opticum en laterale oogzenuwen. Hoewel samenhangend met vele predisponerende aandoeningen treedt de aandoening vaak zonder aanleiding op. De diagnose wordt gesteld op basis van kliniek, laboratoriumonderzoek, oogheelkundig onderzoek en MRI-scan. De behandeling bestaat uit hormoonsuppletie en soms transsfenoïdale decompressiechirurgie.

Ned Tijdschr Geneeskd. 2005;149:2748-51