Antiseptica ter preventie of behandeling van wondinfecties

Antiseptics are commonly applied to prevent or treat wound infections.
Many common opinions about antiseptics appear not to be supported by convincing evidence. The aim of this review is to compare such traditional beliefs with currently available evidence.
While antiseptics obviously reduce the number of pathogens, their value as a supplement to or as replacement of wound cleansing remains unclear.
Some antiseptics encourage wound healing, others may even delay it.
Many of the adverse effects ascribed to antiseptics are not supported by evidence; nevertheless this has resulted in a reduction of their use.
If used as part of a multifaceted approach to wound care, antiseptics are to be preferred over locally applied antibiotics as they are safer, have a broader spectrum of activity (particularly against antibiotic-resistant bacteria), and rarely lead to resistance.

Samenvatting

Antiseptica worden veel gebruikt ter preventie of behandeling van wondinfecties.
Veel gangbare opvattingen over antiseptica blijken niet met overtuigende evidence gestaafd te kunnen worden. Dit artikel vergelijkt deze mythes met beschikbare klinische evidence.
Hoewel antiseptica het aantal pathogenen wel kunnen reduceren, blijft onduidelijk welke waarde deze middelen hebben naast, of in plaats van, wondreiniging.
Sommige antiseptica kunnen de wondgenezing nadelig beïnvloeden, terwijl andere hierop een positieve invloed hebben.
Men schrijft veel bijwerkingen aan antiseptica toe zonder dat daar evidence voor is; dit heeft echter wel tot een verminderd gebruik van deze middelen geleid.
Indien antiseptica worden gebruikt als onderdeel van een bredere wondzorg, verdienen ze de voorkeur boven lokaal toegediende antibiotica omdat ze veiliger zijn, een bredere werking hebben – ook tegen bacteriën die resistent zijn tegen antibiotica – en vrijwel niet leiden tot resistentieontwikkeling.

Artikelinformatie

19 juni 2009

Citeer dit artikel als

Ned Tijdschr Geneeskd. 2009;153:B328

Vakgebied

Interne vakken

Chirurgie

Auteursinformatie

Academisch Medisch Centrum/Universiteit van Amsterdam, Amsterdam.

Afd. Chirurgie: drs. M.J. Lubbers, chirurg-intensivist.

Universitair Medisch Centrum St Radboud, afd. Medische Microbiologie, Nijmegen.

Prof.dr. A. Voss, arts-microbioloog.

Contactpersoon: dr. D.Th. Ubbink (d.ubbi nk@amc.nl).

Contact Afd. Kwaliteit en Procesinnovatie: dr. D.Th. Ubbink, arts-klinisch epidemioloog (d.ubbink@amc.nl)

Verantwoording

Belangenconflict: geen gemeld. Financiële ondersteuning: het schrijven van deze review werd mede mogelijk gemaakt door een ‘unrestricted grant’ van de firma Meda Pharma BV Nederland. Deze firma heeft geen invloed gehad op de analyse en interpretatie van de resultaten.
Aanvaard op 9 februari 2009