Anorectale klachten na prostaatbestraling

Prostate cancer is the most common cancer in Dutch men and has a relatively good survival rate.
Anorectal symptoms after irradiation of the prostate, including rectal blood loss and faecal incontinence, can have a serious impact on quality of life.
On endoscopy, the Vienna Rectoscopy Score may reveal telangiectasia or other mucosal changes, but there may also be other causes of blood loss.
Endoscopy or watchful waiting can be considered in patients with rectal bleeding. Sucralfate enemas, argon plasma coagulation and hyperbaric oxygen therapy are effective treatments.
Increase in frequency of defaecation, faecal urgency or incontinence are related to decreased rectal compliance or to lowered anal resting pressure.
Dietary measures can be considered in patients with faecal urgency or incontinence, but scientific evidence for the effectiveness of this is marginal.
More accurate radiation techniques and the use of a spacer or endorectal balloon will probably contribute to maintaining rectal and anal function.

Conflict of interest and financial support: none declared.

Samenvatting

Prostaatkanker is de meest voorkomende kanker bij de Nederlandse man. Patiënten met prostaatkanker hebben een relatief goede overleving.
Anorectale klachten na prostaatbestraling, waaronder rectaal bloedverlies en fecale incontinentie, kunnen grote invloed hebben op de kwaliteit van leven.
Bij scopie kunnen met de ‘Vienna rectoscopy’-score teleangiëctastieën of andere mucosale afwijkingen worden geobjectiveerd; er kan echter een andere oorzaak voor bloedverlies zijn.
Bij patiënten met rectaal bloedverlies kan een scopie of een expectatief beleid worden overwogen; sucralfaatklysma’s, argonplasmacoagulatie en hyperbare-zuurstoftherapie zijn effectief.
Toename van de ontlastingsfrequentie, fecale urgentie of incontinentie zijn gerelateerd aan een verminderde rekbaarheid van het rectum of een lagere rustdruk in het anale kanaal.
Dieetmaatregelen kunnen worden overwogen bij patiënten met fecale urgentie of incontinentie, maar wetenschappelijk bewijs voor de effectiviteit hiervan is marginaal.
Nauwkeurigere bestralingstechnieken en het gebruik van een ‘spacer’ of endorectale ballon leiden mogelijk tot functiebehoud van het rectum en anale kanaal.