Angstmanagement

Angst is een ernstige aandoening, of het nu om paniekaanvallen bij een 23-jarige student gaat of om paniek bij een 200 jaar oude natiestaat. De overtreffende trap om angst te beschrijven of aan te wakkeren is snel gevonden. En zo jaagt de hyperbool het vliegwiel van emoties op. Angst moet ook altijd nú worden opgelost. Met die haast en die uitvergroting wordt angst vrijwel onbeheersbaar.

Maar als je angst nu eens ‘gewoon’ leert pakken? Het leren herkennen van feiten vormen de basis van het gezond omgaan met angst. Dan zou die 23-jarige begrijpen dat ‘een piepje hier en daar’ niet betekent dat je kanker hebt. Dan begrijpen politici en ‘het volk’ dat het aantal asielzoekers relatief beperkt is en geen tsunami van ziekten en criminaliteit met zich meebrengt (C2768).

Omgaan met angst heeft ook met leiderschap te maken. Wie heeft het hier nu voor het zeggen: mijn angst of ikzelf? Opzwepende politici of leiders die zich baseren op feiten en een visie over een verlichte en menselijke samenleving en die zich vervolgens aan afspraken houden?

Wat voor rol hebben dokters bij het leren omgaan met angst? Het hele verhaal en de context van de patiënt leren gebruiken is er één. Lamkaddem en collega’s laten in de klinische les van deze week zien hoe je met kennis over het hele verhaal de veerkracht én de gezondheid van vluchtelingen sterk kunt verbeteren (A9447). Angst bestrijd je ook niet met vaagheid en onduidelijkheid. Concrete, heldere afspraken waar zowel de patiënt als de dokter zich aan houden zijn de tweede pijler van ‘angstmanagement’.

Welke rol moeten politici en ‘de overheid’ spelen? Die rol is niet veel anders dan de rol van de dokter. Goede dokters leggen helder uit wat er aan de hand is en dat een ziekte niet altijd geheel te genezen is, dat toverstafjes voor ingewikkelde ziekten niet bestaan, en dat we kunnen helpen de kwaliteit van leven te verbeteren maar dat de patiënt zelf ook plichten heeft. Dat zou de overheid ook kunnen doen: ‘Beste landgenoten. Simpele oplossingen zijn een illusie. Vluchtelingen blijven komen en we gaan hun kwaliteit van leven en die van u zo goed mogelijk waarborgen. Wij houden ons aan onze afspraken want daarvoor heeft u ons gekozen.’

Nederland is door de vorige vluchtelingencrisis in 2001 niet omgevallen. Dat zal nu ook niet gebeuren. Hoe verhit het huidige klimaat en hoe anders het beeld van de wereld na 9/11 ook is, wij zijn er als dokters voor iedereen. Dus voor de weerspannige Purmerenders, Rotterdammers, Woerdenaren, maar zeker ook voor mannen, vrouwen en kinderen uit Aleppo, Homs, Idlib, Palmyra en andere verwoeste streken.