Angiogenese en arteriogenese; de lange weg van concept naar klinische toepassing

- In patients with obstructive artery disease, two different forms of compensatory vessel growth occur; angiogenesis and arteriogenesis.

- Angiogenesis is the formation of a capillary network, through the activation and proliferation of endothelial cells in ischaemic tissue. Arteriogenesis is the transformation of pre-existent collateral arterioles into functional collateral arteries.

- Circulating blood cells, especially monocytes, play an important role in the arteriogenesis process. Animal experiments have demonstrated that local treatment with monocyte chemo-attractant protein-1 results in an elevated accumulation of monocytes/macrophages and an increased growth of collateral vessels.

- The stimulation of arteriogenesis will probably result in a greater increase in blood flow to the ischaemic tissue, than the stimulation of angiogenesis. This can be explained by the difference in diameter between the collateral vessels formed in arteriogenesis and the capillaries formed in angiogenesis.

- Research to the efficacy of growth factors that stimulate the arteriogenesis process is still at an experimental stage. The stimulation of arteriogenesis is studied in models of both peripheral and coronary obstructive disease.

Samenvatting

- Bij patiënten met obstructief arterieel vaatlijden kunnen twee verschillende vormen van compensatoire vaatgroei optreden, te weten angiogenese en arteriogenese.

- Angiogenese is de vorming van een capillair netwerk, door activatie en proliferatie van endotheelcellen in ischemisch weefsel. Arteriogenese is de omvorming van preëxistente collaterale arteriolen tot functionele collaterale arteriën.

- Circulerende bloedcellen, met name monocyten, spelen een belangrijke rol tijdens arteriogenese. In dierexperimenteel onderzoek is aangetoond dat de lokale behandeling met ‘monocyte chemoattractant protein-1’ leidt tot een verhoogde accumulatie van monocyten/macrofagen en een versnelde groei van collaterale vaten.

- Met de stimulatie van arteriogenese is waarschijnlijk een hogere bloeddoorstroming te bereiken naar ischemisch weefsel dan met de stimulatie van angiogenese. Dit kan verklaard worden door het verschil in diameter van de gevormde collaterale vaten in vergelijking met de diameter van de (bij angiogenese) gevormde capillairen.

- Onderzoek naar de effectiviteit van groeifactoren op arteriogenese vindt plaats op experimenteel niveau. Zowel in modellen van perifeer als coronair obstructief vaatlijden wordt de stimulatie van arteriogenese onderzocht.