Anemie

The first scientific article on anaemia was published in 1807, marking a tipping point in modern medicine. Despite a vast bulk of literature on this topic, the interpretation of anaemia is not always straight forward. The most common form of anaemia, the iron deficiency anaemia, shares several characteristics with another common form of anaemia, the anaemia of chronic disease, or better: ‘inflammatory anaemia’. This article provides the clinician with several factors which could aid in differentiating both forms of anaemia, such as parameters of iron transport, bone marrow investigation as well as a trial with iron supplements. Furthermore, this article discusses iron metabolism and methods of supplementing iron, gives guidance in the use of cut-off values for haemoglobin in the elderly and interpretation of the adequacy of the reticulocyte response. Lastly this article discusses the added value of a manual differentiation to determine the nature of the anaemia.

Conflict of interest and financial support: none declared.

In de rubriek ’10 vragen over’ beantwoorden experts veelvoorkomende vragen over een bepaald onderwerp. Test je kennis met de online toets.

Toets voor nascholing

Aan dit leerartikel is een toets gekoppeld waarmee je nascholingspunten kan verdienen. De toets is beschikbaar tot 20 december 2025.

Maak de toets

Overzicht van te behalen accreditatiepunten

Specialisme	Punt(en)
Alle BIG-erkende specialismen	1

Deze toets geldt voor alle BIG-erkende specialismen en levert je 1 nascholingspunt op. De toets is geaccrediteerd door ABAN, NAPA, KNMP en NVZA.
De toets telt mee binnen en buiten het eigen vakgebied voor medisch specialisten, huisartsen, sociaal geneeskundigen,specialisten ouderengeneeskunde, apothekers en physician assistants. De accreditatie geldt niet voor verpleegkundig specialisten.
De toewijzing van punten verloopt via PE-online (het herregistratiesysteem) na het invullen van je BIG-nummer.

Samenvatting

De oorzaak van een anemie is niet altijd eenduidig. De meest voorkomende vorm van anemie, ijzergebreksanemie, toont veel overeenkomsten met de anemie van de chronische ziekte, of beter gezegd: inflammatoire anemie. Deze twee vormen zijn van elkaar te onderscheiden aan de hand van parameters voor ijzertransport, proefbehandeling met ijzer of beenmergonderzoek. Dit artikel beschrijft het ijzermetabolisme en de interpretatie van laboratoriumbepalingen, zoals afkapwaarden voor hemoglobine bij ouderen en de meerwaarde van de manuele differentiatie om de onderliggende aard van de anemie te achterhalen. Tot slot worden verschillende vormen van ijzersuppletie besproken.

Artikelinformatie

Aanvaard op

2 augustus 2023

20 december 2023

In print verschenen in

nummer 1 2024

Citeer dit artikel als

Ned Tijdschr Geneeskd. 2023;167:D7847

Vakgebied

Auteursinformatie

Amsterdam UMC, locatie VUmc, Amsterdam. Afd. Interne Geneeskunde: drs. A.J. Kooter, internist; drs. D.A.R. Castelijn, internist-hematoloog; dr. R.W. Schouten, aios interne geneeskunde. Afd. Laboratoriumgeneeskunde: dr. H.H.M. Schotman, klinisch chemicus.

Contact A.J. Kooter (jkooter@amsterdamumc.nl)

Belangenverstrengeling

Belangenconflict en financiële ondersteuning: geen gemeld.