Afscheidscadeau

Al 21 jaar is juni voor mij geen maand als de andere. Het warme, vrolijke weer en de vogels die de dagen steeds vroeger doen beginnen vormen geen harmonie met mijn innerlijk leven. Nee, ik mis mijn vader dan niet. Maar ik leef wel met de weerklank van een verdriet dat al gesleten leek.

In de eerste jaren na zijn dood riep het leven me te luid om stil te staan. Er waren mensen te ontmoeten, boeken te lezen, reizen te maken en liefdes te verdiepen. In die dagen had ik zoveel energie dat hoogtepunten nog niet afgewisseld hoefden te worden met dieptepunten. Maar als ik op een ongestoord moment het snelle leven vluchtig pauzeerde, en haast stiekem stilstond bij dat wat er gebeurd was, voelde ik opluchting als ik las dat er nog steeds geen goede behandeling beschikbaar was. We hadden niks gemist, geen kans gehad. Een ander einde was niet mogelijk geweest.

‘We hadden niks gemist, geen kans gehad’

Ook deze juni dreef een ondoorgrondelijke nieuwsgierigheid mijn zoektocht naar informatie. Voor en in zijn laatste jaar was het leven voor mijn vader niet makkelijk. En daarmee ook niet voor zijn naasten. Dat maakte afscheid nemen indertijd niet eenvoudiger. En vergiffenis schenken voor zo’n groot gemis viel me niet licht. Ging ik daarom op zoek? Ook nu vond ik opluchting: alvleesklierkanker en depressie gaan vaak hand in hand. Het bleek verklaarbaar, de moeilijkheden waren onvermijdelijk. Hem trof geen blaam.

Maar al snel keerden moeilijkere vragen terug zonder dat ik een antwoord had. Had hij dan schuld gehad aan de somberte als hij niet ziek was geweest? Was hij somber omdat hij al ziek was? En waarom gaf ik om deze causaliteit der dingen? Zou het kunnen dat ik het verdriet onvoldoende de kans had gegeven om te slijten omdat ik eigenlijk nog boos ben over hoe hij me heeft achtergelaten?

In de avond, als de vogels stil zijn en de dag ten einde komt, is het makkelijker om ruimte te maken voor gedachten, herinneringen. Omdat het juni is, en warm, kan ik ook in de avond in het gras zitten. Ik lijk te worden bevrijd. Nu de veelzijdigheid van het leven zich ook aan mij openbaart, eenvoudigweg door het verstrijken van de tijd, is er geen noodzaak meer tot oordeel. Hij kon het niet en had weinig tijd. Hij kon vooral zoveel wel. Dit inzicht, deze juni, is zijn afscheidscadeau.