Afscheid van een geheel verbouwd Bommelstein

Tien jaar geleden was het NTvG nog een klassiek gesloten burcht, een soort Bommelstein waar het goed toeven was, maar waaraan de veranderende wereld bijna ongemerkt voorbij was gegaan. Bij mijn sollicitatie kon ik het toen niet nalaten te vertellen dat ik geen abonnement meer had en het tijdschrift wel gedegen maar ongelofelijk saai vond en dat het best helemaal anders kon. Blijkbaar heeft dat weinig vleiende oordeel het toenmalige bestuur niet afgeschrikt om me aan te stellen als adjunct-hoofdredacteur.

Tien jaar verder is er een mooi tijdschrift dat ook voortdurend een beetje anders wordt. De maatschappij siepelt de kolommen in, we doen aan onderzoeksjournalistiek en alle artikelen zijn korter en beter leesbaar. Toch heeft dat allemaal niet geleid tot een enorme vlucht in het aantal abonnees. Misschien lezen meer mensen het blad, maar ervoor betalen doen er elk jaar minder. ‘Ik heb te weinig tijd en vind niet altijd iets wat ik morgen kan gebruiken’, is dan het argument om geen abonnement te nemen. Dat klopt vast: tijd krijg je niet bij informatie geleverd en het kenmerk van een breed tijdschrift is nu juist dat het dokters leert over de randen van het eigen vak te kijken. Er zijn geen kennisscheidende ravijnen tussen verschillende vakgebieden en je kunt nauwelijks een goede dokter zijn als je niet weet wat er bij de buren gebeurt.

Terwijl somatisch onvoldoende verklaarde klachten bij patiënten na verloop van tijd veelal gewoon verdwijnen (D1680), blijft het grillige leesgedrag van studenten en dokters voortdurend onvoldoend verklaard gedrag. Net zo goed als onderzoekers almaar de beste behandeling voor lagerugklachten niet kunnen vinden (D2032), zijn redacteuren en uitgevers van allerlei tijdschriften nog steeds op zoek naar de heilige graal, maar die is er natuurlijk helemaal niet. Ook het NTvG is naarstig op zoek naar aansluiting op het steeds fragmentarischer veld van dokters en de zorg.

Tien jaar dit blaadje maken heeft me geleerd bescheiden te zijn. Een tijdschrift is allang niet de enige manier meer om bij de buren te kijken. Dit goede tijdschrift kan alleen blijven door te zorgen voor een heel goede inhoud. Wetenschappelijk van niveau, leesbaar voor álle dokters, mooi vormgegeven, maatschappelijk relevant én diepgravend. Met mooie klinische verhalen waarvan je als dokter niet alleen leert hoe een aandoening pathofysiologisch in elkaar zit, maar vooral hoe dokters denken en hoe ze denken dat het beter kan. Met mooie journalistieke achtergrondverhalen, waardoor je begrijpt hoe belangen in zorg en wetenschap werken. Met niet al te veel ‘exotica’ en witte raven. Met goed nieuws, met meer grappen en meer luchtigheid. Dat tijdschrift is er al en gaat steeds beter worden.

Na tien jaar is mijn bakje met manuscripten bijna leeg en mijn goede raad aan mijn collega’s en opvolgers gegeven. Mijn laatste kunstje wordt het kerstnummer en daarna is het schluss. Dank allemaal en blijf lezen!