Afscheid

Er is een tijd van komen en een tijd van gaan. Zelfs de minst Bijbelvaste onder onze lezers zal deze aan Prediker ontleende spreuk wel kennen. De Amerikaanse groep The Byrds gebruikte hem als thema in Turn, turn, turn, dat in het najaar van 1965 een hit was in Nederland. Nu, precies vijftig jaar later, is het thema op mijzelf van toepassing bij mijn afscheid als hoofdredacteur van het NTvG. In de afgelopen jaren heb ik met veel plezier aan de verdere ontwikkeling van ons tijdschrift gewerkt. Na mijn eerste redactionele stukje ten tijde van de metamorfose (in 2009) kreeg ik van een lezer de volgende reactie: ‘U lijkt de kant op te willen gaan van de BMJ en dat juich ik toe.’ Inderdaad was de BMJ ons grote voorbeeld en ik denk ook dat we erin geslaagd zijn om die richting uit te gaan. Er bestaat nu zelfs een zekere vorm van samenwerking met onze Britse collega-redacteuren.

Zoals de trouwe lezers zeker zullen hebben gemerkt, heeft het originele onderzoek een steeds minder prominente plaats gekregen in ons blad en is de aandacht veel meer verschoven naar het bespreken en duiden van onderzoeksresultaten en hoe deze tot stand komen. In de toekomst zal het originele onderzoek waarschijnlijk voor een groot deel of misschien zelfs helemaal uit de (algemene) tijdschriften verdwijnen. Als uitvloeisel van de beweging naar ‘open access’ zullen er speciale websites komen waar onderzoeksresultaten zullen worden gepubliceerd, voor iedereen vrij toegankelijk. De rol van de tijdschriften wordt dan steeds meer om deze resultaten te becommentariëren en in perspectief te plaatsen. Ook het NTvG zal hierin positie moeten kiezen.

Toen ik acht jaar geleden aantrad, was er niets geregeld over zittingstermijnen. Nu geldt voor alle leden van de hoofdredactie een benoeming voor maximaal vier jaar met de mogelijkheid eenmalig herbenoemd te worden. Dat is, denk ik, veel beter, want in de huidige tijd gaan de ontwikkelingen op het gebied van publiceren en uitgeven zo snel dat een regelmatige ‘verversing’ van de hoofdredactie het inspelen op de behoefte van de lezers alleen maar ten goede kan komen. Daarbij komt dat de strategische keuzes die gemaakt moeten worden met betrekking tot de inhoud van een tijdschrift ook geregeld bijgesteld moeten worden en nieuwe – lees: jongere – redacteuren moeten ook de kans krijgen om hun ideeën te concretiseren.

Hoewel elk afscheid een beetje pijn doet, zie ik terug op een plezierige tijd met goede, hardwerkende collega’s. Ik dank Joost Zaat als medewerker van het eerste uur maar natuurlijk ook de andere adjunct-hoofdredacteuren (Joost Drenth, Yolanda van der Graaf en Pieter van Eijsden) en alle andere medewerkers van het redactiekantoor voor hun onvoorwaardelijke steun. Yolanda wens ik als mijn opvolgster zeer veel succes toe met het verder ontwikkelen van het NTvG.