Adrian Stokes en ‘trench jaundice’

On the day that Great Britain declared war on Germany in 1914, the Irish physician and bacteriologist Adrian Stokes travelled to London to volunteer. One week later he left for France with the first British troops as an officer with the Royal Army Medical Corps. He spent most of the First World War attached to No. 1 Mobile Bacteriological Laboratory at the Remy Siding British-Canadian field hospital in Flanders. In April 1916, he was confronted with an outbreak of trench jaundice, also known as epidemic jaundice (Weil’s disease). Conditions in the trenches contributed to the hundred cases identified by Stokes in a short period. In 1917, he was the first to publish (in The Lancet) the finding that the bacterium Spirochaeta icterohaemorrhagiae, the causative agent of epidemic jaundice, could be isolated from the kidneys of rats. A subsequent rat control campaign in the trenches successfully curbed the disease.

Conflict of interest and financial support: none declared.

In deze serie schenken we aandacht aan mensen die 100 jaar geleden probeerden om het onvoorstelbare lijden van soldaten en burgers in de Grande Guerre te verlichten. De aandoeningen die ontstonden in de loopgraven en de industriële oorlogsvoering, dwongen hen te zoeken naar creatieve oplossingen. Hiermee staan zij aan de basis van de moderne geneeskunde.

Samenvatting

De Ierse arts en bacterioloog Adrian Stokes reisde op de dag dat Groot-Brittannië in 1914 Duitsland de oorlog verklaarde als vrijwilliger naar Londen. Een week later vertrok hij in dienst van het Royal Army Medical Corps met de eerste Britse troepen naar Frankrijk. Het grootste deel van de Eerste Wereldoorlog was Stokes werkzaam in het No. 1 Mobile Bacteriological Laboratory van het Brits-Canadees veldhospitaal Remy Siding in Vlaanderen. In april 1916 werd hij geconfronteerd met een uitbraak van ‘trench jaundice’ ofwel epidemische geelzucht (ziekte van Weil) onder de troepen. De omstandigheden in de loopgraven droegen bij aan de honderd gevallen die in korte tijd door Stokes werden geïdentificeerd. In 1917 publiceerde hij in The Lancet als eerste dat de bacterie Spirochaeta icterohaemorrhagiae, de verwekker van epidemische geelzucht, kon worden geïsoleerd uit nieren van ratten. Daarop volgde een campagne voor bestrijding van ratten in de loopgraven, waarmee de ziekte werd ingedamd.