Adjuvante behandeling met corticosteroïden

Community-acquired pneumonia (CAP) is frequently seen in the general population and has high morbidity and a substantial mortality. Several studies investigated the role of short course of corticosteroids (CS) as adjuvant treatment next to antibiotics. In patients with severe CAP admitted to the ICU, CS seems to be effective with a reduction of length of stay (LOS) and a reduction in mortality. However, these studies are of moderate quality.

In patients with CAP admitted to a general ward CS may result in a more rapid clinical stability and reduction of LOS with one day. The disadvantage of adjuvant CS are an increased risk for CAP related rehospitalisation and hyperglycaemia. Further research with CS is needed, especially in those patients with a hyperinflammation state.

Conflict of interest and financial support: none declared.

Onlangs werd in de European Respiratory Journal een onderzoek gepubliceerd dat liet zien dat adjuvante behandeling met een corticosteroïd de opnameduur verkort bij patiënten met een ‘community-acquired’ pneumonie. Wat voegt deze bevinding toe aan de huidige literatuur? En wat zijn de consequenties voor de praktijk?

Adjuvante behandeling met corticosteroïden naast antibiotica werd in de vijftiger jaren van de vorige eeuw al onderzocht bij patiënten met een pneumokokkenpneumonie. Patiënten die met hydrocortison behandeld werden, lieten een beter en sneller klinisch herstel zien. In de daaropvolgende decennia zijn er meerdere studies verricht naar het effect van corticosteroïden bij patiënten met een sepsis, ‘community-acquired’ pneumonie (CAP) of onlangs bij patiënten met covid-19. In dit artikel geven wij een kort overzicht van de literatuur over de adjuvante behandeling met een corticosteroïd bij patiënten met een CAP.

Werkingsmechanisme

Bij patiënten met een CAP gaat de eerste inflammatoire respons gepaard met een sterke productie van pro-inflammatoire cytokinen in het serum, van met name IL-6, IL-10 en TNF-α, en in de aangedane long(en), van onder meer IL-1β, IL-6 en TNF-α. Deze pro-inflammatoire reactie is bij een bacteriële pneumonie het meest uitgesproken. Glucocorticosteroïden kunnen door de lipofiele eigenschappen gemakkelijk diffunderen door de celmembraan…